मझुवागढीमा उधौली साकेलाको रौनक (भिडिओ सहित)

सविना अछामे–
खोटाङ, मङ्सिर ३०–ढोल, झ्याम्टाको तालमा गीत गाउदै दिक्तेल रूपाकोट मझुवागढी नगरपालिकाको एतिहासिक मझुवागढीमा उधौलीको अवसरमा मङ्सिर ३० गते बालबालिका, युवा–युवतीदेखि पाकासम्मले साकेला सिली नाचेका छन् । किरात राई यायोक्खा, किरात सेवा समाज, र मझुवागढी संरक्षण समितिले आयोजना गरेका साकेला सिलीमा किरातीहरु मात्र होइन गैरकिरातले समेत लहर मिलाएका छन् ।
किरातीहरूले मङ्सिरे पूर्णीमामा उधौली र बैशाखे पूर्णीमामा उभौली गरी वर्षमा दुई पटक सिली नाँच्ने गर्दछन् । उधौलीको बेला जाडो छल्न जलचर तथा थलचर जीवजन्तु उधौली लाग्ने भएकाले उधौली भनिएको हो । यो बेला बाली–नाली भित्राइसकेपछि पितृलाई चढाउने चलन छ । अनिकाल नलागोस्, अन्नबालीको सह बसोस, वर्षभरि खान पुगोस् भन्ने कामनाका साथ पितृलाई चढाउने किराती संस्कृति रहेको स्थानीय सिंगशेर राईको भनाई छ ।
त्यस्तै बैशाखे पूर्णीमाको बेला गर्मी छल्न जलचर तथा थलचर उभौली लाग्ने भएकाले उभौली भनिएको राईले बताए । यो बेला चाहिँ खेती पाती राम्रो होस्, भलपहिरो, प्राकृतिक प्रकोप आइनलागोस् भनेर कामना गर्दै पितृलाई बल माग्ने चलन छ ।
उधौलीको अवसरमा मङ्सिर ३० गते विभिन्न ठाउँमा साकेला सिली नाँचिएको छ । किरात राई यायोक्खा खोटाङका अध्यक्ष युगसन किरातका अनुसार जिल्लाका विभिन्न ठाउँहरूमा उधौलीको अवसरमा साकेला सिली नाँचिएको हो । साकेला सिली किराती समुदायको मात्र नभएर सबै जातजाति तथा धर्म समुदायले समेत नाँच्ने भएकाले जातीय सहिष्णुता, एकता र भाइचाराको विकास गर्ने एउटा समृद्ध संस्कृति बनेको मझुवागढी संरक्षण समितिका अध्यक्ष तथा जिल्ला समन्वय समिति खोटाङका पूर्वप्रमुख बबि चाम्लिङले बताए ।