दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिकाले कृषिलाई प्राथमिकता दियो

नमस्ते खोटाङ संवाददाता–
खोटाङ, असार १०–दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिकाले आगामी आर्थिक वर्ष २०७७÷०७८ का लागि ७७ करोड बढी बजेट पारित गरेको छ । असार १० गते सम्पन्न चौथो नगरसभावाट कुल ७६ करोड ९० लाख २७ हजार ९० रुपैयाको बजेट पारित गरिएको हो ।
नगरपालिकाले कृषिलाई प्राथमिकतामा राखेको छ । नगरवासीहरुको जीवन रक्षा र विकास निर्माण तथा आर्थिक व्यवस्थालाई गतिशील र चलायमान बनाउने दृढ विश्वास सहितको बजेट विनियोजन गरिएको नगरप्रमुख दीपनारायण रिजालले बताए ।
कोभिड–१९ बाट सिर्जित संकटबाट छुटकारा पाउनको निम्ति कृषि, रोजगारी,स्थानिय उत्पादनमा वुद्धि लगायतका आर्थिक विकासमा प्रत्यक्ष योगदान पु¥याउने स्थानिय साना तथा ठुला गौरवका आयोजनालाई प्राथामिकतामा राखेर बजेट ल्याइएको छ ।
प्रत्येक गाउँ तथा वडालाई कृषिमा आत्मनिर्भर बनाउने, उच्च दीगो र फराकिलो आर्थिक विकास गर्ने पूर्वाधार, समृद्ध,समुन्नत र अर्गानिक नगर बनाउने, विभिन्न वर्ग, लिङ्ग, सम्प्रदाय, क्षेत्र र जातजातिको समावेशी र समन्वायिक विकास गर्ने का साथै नगरबाट प्रदान गर्ने सेवालाई प्रभावकारी बनाउने उद्देश्य सहित बजेट विनियोजन गरिएको उपप्रमुख विणादेवी राईले बताइन् । महिलासगँ उपमेयर कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिइएकाले यसले नगरका दिदी बहिनीहरको अनुहारमा खुसिल्याउने विश्वास व्यक्त गरिन् ।

नीति तथा कार्यक्रम हेर्नुहोस् :

दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिकाको आ.व. २०७7।0७8 को वार्षिक नीति तथा कार्यक्रम

 उपस्थित नगरसभाका सदस्यज्यूहरु,

आमन्त्रित संचारकर्मी साथीहरु

राज्य पुनर्संरचनासंगै तीन तहको सरकार गठन भए पश्चात यस दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिकाको चौथो आर्थिक वर्षको नीति तथा कार्यक्रमको रुपमा आर्थिक वर्ष २०७7।०७8 को बार्षिक नीति तथा कार्यक्रम यस सम्मानित सभामा प्रस्तुत गर्न पाउंदा खुशी लागेको छ।यस अवसरमा ईतिहासका विभिन्न कालखण्डमा देश र जनताका निम्ति आफ्नो अमूल्य जीवन उत्सर्ग गर्ने सम्पूर्ण ज्ञात अज्ञात शहीदहरु प्रति भावपुर्ण श्रद्धान्जली अर्पण गर्दछु साथै, विभिन्न आन्दोलनहरुको क्रममा वेपत्ता एवं घाइते भएकाहरु प्रति उच्च सम्मान प्रकट गर्न चाहन्छु ।

विश्वव्यापी महामारीको रूप लिएको कोरोना भाइरस (कोभिड-19) ले विश्व नै आक्रान्त भईरहेको यस कठिन घडिमा यस नगरपालिका भित्र महामारी रोकथाम तथा नियन्त्रण कार्यमा योगदान पुर्याउनुहुने सम्पूर्ण जनप्रतिनिधिज्यूहरू, राजनीतिक दलहरू, :jf:YosdL{, ;'/IffsdL{, /fi6<;]js sd{rf/L, संघ-संस्था, नीजि तथा व्यवसायिक क्षेत्र, संचार जगत लगायत सम्पूर्णलाई उच्च मूल्याङ्कन सहित धन्यवाद ज्ञापन गर्न चाहन्छु।   

उपस्थित नगरसभाका सदस्यज्यूहरु,

दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिकाको प्राकृतिक सम्पदा जल, जमिन, जंगल, जडिबुटी र जलश्रोतलाई समुचित प्रयोग गरी युवा जनशक्तिको उचित परिचालन मार्फत यस नगरपालिकालाई आगामी केही वर्ष भित्रमा हरेक हिसावले सम्पन्न नगरपालिकामा रुपान्तरण गरी विकासको प्रतिफल विभिन्न जातजाती, भाषाभाषी, धर्म, लिङ्ग र समुदायलाई न्यायोचित वितरणमा अधिकारको सुनिश्चितता गर्दै नयाँ र समृद्ध दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिका निर्माणमा सम्पूर्ण नगरपालिकाबासी लागि पर्नु पर्ने आजको प्रमुख आवश्यकता हो । उर्लदो जनचाहनालाई मध्यनजर गर्दै उपलव्ध सिमित श्रोत साधनहरुको अधिकतम परिचालन गरी वढ्दो शहरीकरण तथा जनताको असिमित माग सम्वोधन गर्न सिङ्गो नगरपालिका परिवार जिम्मेवार भई निरन्तर प्रयासरत रहेको कुरा यहाँहरुलाई स्मरण गराउन चाहन्छु ।

 

उपस्थित नगरसभाका सदस्यज्यूहरु,

सर्वप्रथम म यस नगरले विगत एक वर्षमा गरेका मूख्य कार्यहरुको समीक्षा प्रस्तुत गर्न चाहन्छुः

सम्पूर्ण विश्व नै कोभिड-19 को चपेटामा परिरहेको र नेपालमा पनि पछिल्लो समय संक्रमितहरूको उच्च दरले वृद्धि भैरहेको सन्दर्भमा यस नगरपालिकामा हालसम्म एक जना पनि संक्रमित नदेखिनु हालको लागि ठूलो उपलब्धि ठानिएको छ।यसका लागि हामी सबैको ऐक्यबद्धता, सहकार्य र सतर्कताले ठूलो भूमिका खेलेको कुरा स्मरण गर्न चाहन्छु।सम्पूर्ण नगरवासीहरूको जीवन रक्षा र मानवजातिको संरक्षण नै स्थानीय सरकारको हैसियतले यस नगरपालिकाको सर्वोच्च कर्तव्य रहेको समेत अवगत गराउन चाहन्छु। हाल कायम रहेको बन्दाबन्दीलाई विभिन्न तीन चरणमा आम जनजीवनलाई सहज बनाउने नेपाल सरकारको पछिल्लो निर्णय अनुसार हामी स्वयंले आ-आफ्नो ठाउंबाट थप सजगता, सतर्कता, एकता र समन्वय आवश्यक भएकोले एकढिक्का भई उच्च मनोबल, आत्मविश्वास र दृढताका साथ एकजुट हुन म सबैलाई आह्वान गर्न चाहन्छु।देशमा संघीयता कार्यान्वयन भएर नै कोभिड-19 को विरुद्ध लड्न सहज भएको तथ्यलाई मध्यनजर गर्दै यसले देशमा संघीयताको महत्व र आवश्यकतालाई समेत प्रस्ट पारेको छ।

sf]/f]gf lgoGq0fsf nflu ul/Psf dxTjk'0f{ k|of;x? :

• नोभल कोरोना भाइरस (कोभिड-19) रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि कोरोना रोकथाम, नियन्त्रण र उपचार तथा राहत कोष व्यवस्थित गरी उक्त कोषमा जनप्रतिनिधिको एक महिनाको सुविधा वापतको रकम, नेपाल सरकारले तोकेको मापदण्ड बमोजिम स्वास्थ्यकर्मी बाहेक सम्पूर्ण कर्मचारीहरू र शिक्षकहरूको तलब कट्टी बापतको रकम, विभिन्न कार्यक्रमहरूको रकमान्तर गरिएको रकम, प्रदेश सरकारबाट प्राप्त अनुदान तथा विभिन्न व्यक्तिहरूबाट प्राप्त रकम गरी करिव रु 75 लाख भन्दा बढी रकम हालसम्म जम्मा भएको छ।
• उल्लेखित कोषबाट विभिन्न कोभिड-19 रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि आवश्यक स्वास्थ्य उपकरण तथ सामाग्रीहरू खरिद तथा लक्षित वर्गलाई राहत वितरण ul/Psf] 5 .
• नगरपालिका भित्रका विशेष गरी दैनिक ज्यालादारीमा काम गर्ने जसको अन्य कुनै आयस्रोत नभएकोले लकडाउन अवधिमा काम गर्न नपाई जीवन निर्वाह गर्न समस्यामा परेका व्यक्ति तथा परिवार पहिचान गरी वडा कार्यालयहरू मार्फत हालसम्म करिव 3000 भन्दा बढी परिवारलाई राहत प्याकेज वितरण गरिसकिएको छ।यसका लागि नगरपालिकाबाट माथि उल्लेखित राहत कोषबाट खर्च भएको छ भने विभिन्न संघ-संस्था तथा दाताहरूबाट समेत नगरपालिकासंग समन्वय गरी राहत वितरण भएको छ।
• नगर भित्र क्रियाशिल लघुवित्त, विकास बैंक, वाणिज्य बैंक, कृषि, बहुउद्देश्यीय र बचत तथा ऋण सहकारी लगायत सम्पूर्ण वित्तीय संस्थाले उपलब्ध गराएको कर्जाको चैत महिनाभित्र बुझाउनु पर्ने किस्ता र ब्याज आषाढ मसान्त सम्म बुझाउंदा सो समय अवधिको ब्याज र हर्जाना नलिन सम्बन्धित पक्षलाई अनुरोध गरिएको छ। त्यसै गरी, सहकारीहरूबाट प्रवाह भएको कर्जाको समयावधी चैत महिनामा पूरा भई चुक्ता गर्नुपर्ने भएमा लकडाउन पछि हर्जाना नलिने र यस्ता कर्जा नवीकरण गर्दा लिइने सेवा शुल्कमा 50 प्रतिशत छुट दिन अनुरोध गरिएको छ।
• नगरपालिकामा दर्ता भएका संघ-संस्था तथा व्यवसाय नवीकरण दस्तुरमा 25 प्रतिशत छुट दिने र फोहरमैला व्यवस्थापन शुल्कमा चैत्र महिनाको शुल्क छुट दिने निर्णय गरी कार्यान्वयन गरिएको छ।पालिकाद्वारा घर तथा जग्गा भाडामा लगाएको व्यक्तिहरूलाई चैत महिनाको भाडा छुट गर्न आह्वान गरिएको छ।
• स्थानीयस्तरमा उत्पादन गरी स्वास्थ्यकर्मीका लागि व्यक्तिगत सुरक्षा समाग्रीहरु वितरण गरिएका छन्।
• कोभिड-१९सम्बन्धि जनचेतनामूलक सामाग्रीहरु प्रचार प्रसार, पालिकाका सम्पूर्ण स्वास्थ्य संस्थामा सेवाग्राहीका लागि हात धुने ब्यबस्था गरिएको छ।
• पालिकाको मुख्य स्थानहरुमा जीवाणु नाशक रसायन स्प्रे गर्ने कार्य भएको छ।
• कोभिड-१९ को समयमा पनि स्वास्थ्यकर्मीहरु लाई निर्धक्क सेवा प्रवाह गर्न तथा कोरोना संकास्पद व्यक्तिहरुको परीक्षणका लागि PPE, थर्मल गन, क्लोरिन, ह्याण्ड स्यानिटाईजर आदि संक्रमण नियन्त्रणका स्वास्थ्य सामग्रीहरु खरिद तथा वितरण गरिएको छ।
• कोरोना भाईरसको संक्रमण तथा जोखिम न्यूनीकरणका लागि नगरपालिकाको जालपा, नेर्पा, बुवालुङ र दिक्तेलमा क्वारेन्टाइन निर्माण तथा संचालन भईरहेको छ।
• बिभिन्न संघ संस्थाको सहयोगमा नगरपालिकाका बिभिन्न स्थानमा ह्याण्ड वासको ब्यबस्था, रत्नपार्क बस स्टेन तथा पन्चरदोबाटोमा हेल्थ डेक्स संचालन गरिएको छ।
• नपा भित्रकै स्वास्थ्य संस्थास्तरमा RDT परिक्षण तथा सहि तरिकाले PPE को प्रयोग सम्बधि कोभिड फोकल पर्सनलाई एक दिने अभिमुखिकरण सम्पन्न गरिएको छ।
• कोरोना को खोज पड्तालका लागि CICT टिम गठन तथा परिचालन गरिएको छ।
• !)@ hgfsf] lkl;cf/ / #)* hgfsf] cf/l8l6 6]i6 ul/Psf]5 .
• c:ktfnaf6 l8:rfh{ eO{ cnkq k/]sf Hofnf dhb'/Lsf ?kdf uP/ kmls{g] s|ddf af6f]df cnkq k/]sf c;St tyf c;xfox?nfO{ lgz'Ns pbf/ ul/sf] .

कोभिड-19 महामारीले यस आर्थिक वर्षमा गर्नुपर्ने साना-ठूला अधिकांश आयोजना तथा कार्यक्रमहरू विशेष गरी नगरको गौरवका योजनाहरूलाई ठूलो अवरोध गरेको छ। अधिकांश योजनाहरूको कार्यप्रगति हुने पिक आवरमा सुरु भएको यस कोभिड-19 महामारीका बाबजुद पनि सामाजिक तथा भौतिक दुरी कायम राख्दै यस वर्ष उल्लेख्य विकास निर्माणका कार्यहरू अघि बढिरहेको र केही कार्यहरू सम्पन्न हुने चरणमा रहेका छन्।

नगरपालिकामा निर्वाचित भएर आएपछि सुरुवात देखिनै यस नगरपालिकाको केन्द्र दिक्तेल बजारलाई व्यवस्थित गर्दै ढलान गराउने प्रतिबद्धतालाई कार्यान्वयन गराउन विभिन्न मन्त्रालय, विभाग तथा सम्बन्धित निकायहरूमा प्रतिनिधि सभा सदस्यज्यू लगायतको साथमा विगत लामो समयदेखिको नगरपालिकाको निरन्तरको पहल र प्रयत्न पछि यस वर्ष योजना पार्न सफल भई हाल बजार ढलानको कार्य धमाधम भईरहेको छ। सडक ढलान कार्य यस बर्ष दिक्तेल बजारको रत्नपार्क देखि संगमटोल, त्रिवेणी चोकदेखि लोकसेवा कार्यालयसम्मको सडक खण्ड सम्पन्न हुनेछन भने आगामी वर्ष अन्य सडक खण्ड पनि क्रमश: हुंदै जाने कुरा अवगत गराउन चाहन्छु। सडक ढलानसंगै अव्यवस्थित विद्युत तथा संचारका लाईन र पोलहरूलाई पनि व्यवस्थित गर्ने कार्य भईरहेको छ र यो क्रम निरन्तर रहनेछ।

नगरको केन्द्र दिक्तेल बजारबाट उत्सर्जन हुने फोहरमैलालाई व्यवस्थित गर्नका लागि जैविक फोहरहरूबाट कम्पोष्ट मल तथा वायोग्यास उत्पादन गर्न कम्पोष्ट तथा वायोग्यास प्लान्ट खरिद तथा निर्माण कार्य सम्पन्न भई हाललाई कम्पोष्ट मलको उत्पादन सुरू भएको छ । यस नगरलाई आगामी वर्षहरूमा अर्गानिक नगरको रूपमा विकास गर्दै लगिने नीतिलाई यसले ठूलो टेवा मिलेको छ।आगामी दिनमा सो प्लान्टलाई अझ व्यवस्थित गर्दै व्यवसायिक उत्पादन सुरू गरिनेछ।

यस नगरपालिका अन्तर्गतका पुराना र अत्यन्तै जिर्ण अवस्थाका भवनहरू रहेका र भवनै नभएका 11 वडाहरूमा 11 वटै प्रशासकीय भवनहरू निर्माण गर्न दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिका अन्तर्गतका वडा कार्यालय भवनहरु निर्माण आयोजना  शिर्षकमा दुई आर्थिक वर्ष सम्म संचालन हुने गरी आ.व. 2076।077 को संघीय समपूरक अनुदानबाट योजना स्वीकृत भएर आएपछि नगरपालिकाको समेत लागत सहभागितामा चार (4) वटा समूह/प्याकेजमा ठेक्का प्रकृया सम्पन्न भई धमाधम काम अघि बढिरहेको छ। आ.व. 2077।078 भित्र ती सम्पूर्ण प्रशासकीय भवनहरू निर्माण सम्पन्न हुनेछन्।

त्यसै गरी, दुई आर्थिक वर्ष अवधि सम्म संचालन गर्ने गरी यस आ.व.को संघीय विशेष अनुदानबाट 15 वटै वडामा एक-एक वटा दुई कोठे विद्यालय भवन र तार घेराबारा सहितको संरचना निर्माण कार्यका लागि आयोजना स्वीकृत भएर आएपछि तीन (3) वटा समूह/प्याकेजमा सम्पूर्ण ठेक्का प्रकृया सम्पन्न भई हाल सम्झौताको चरणमा रहेको छ। यो आयोजना पनि आ.व. 2077।078 भित्र सम्पन्न हुनेछ।

संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयको स्थानीय तहको प्रशासकीय भवन पूर्वाधार विकास कार्यक्रम अन्तर्गत यस नगरपालिकाको प्रशासकीय भवन निर्माण कार्य समेत छनौट भई सो को बहुवर्षीय ठेक्का प्रक्रियासमेत k'/feO{ cuf8L a9]s]f 5 ।

नगरका १५ वटै वडामा सडक स्तरोन्नतीको काम तिब्र रुपमा भईरहेको छ । नयाँ ट्र्याक खन्ने कार्यलाई निरुत्साहित गरिएको छ। आगामी वर्षहरूमा संघीय समपूरक अनुदान, प्रदेश सरकारका विभिन्न मन्त्रालयहरू तथा सम्बन्धित निकायहरूसंगको सहकार्यमा वडा कार्यालयहरू, स्वास्थ्य संस्थाहरू तथा विद्यालयहरू सम्म बाह्रै महिना सडक संचालन गर्ने योजनाहरू अगाडि बढाईनेछ।

माटिकोरे कभर्डहल निर्माण कार्य सम्पन्न गरी सो कभर्डहलमा नेपालकै हालसम्मको सबैभन्दा ठूलो धनराशी पुरस्कार भएको प्रदेश नं. 1 भरिका नगरपालिकास्तरीय डबल ब्याडमिण्टन प्रतियोगिता सफलताका साथ सम्पन्न गरिएको छ।

प्रदेश सरकारसंगको सहयोगमा बुईपा स्थित राजाबास खेल मैदानको क्रमागत रुपमा स्तरोन्नती कार्य भईरहेको छ भने स्थानीय पूर्वाधार विकास साझेदारी कार्यक्रम मार्फत सोल्मा स्थित खेलमैदानको स्तरोन्नतीको कार्य जारी रहेको छ।

नगरको स्थानीय गौरव अन्तर्गतका योजना तथा कार्यक्रमहरू कोभिड-19 लगायत विभिन्न बाधा व्यवधानका बावजुद अगाडी बढिरहेका छन्।

दिक्तेल शहरी खानेपानी आयोजनाको काम द्रुततर गतिमा अगाडी बढिरहेको छ ।

नगरसभाका सदस्यज्यूहरु,

आ.व. २०७६।०७७ मा आधारभूत तह कक्षा १-८ का सम्पूर्ण विद्यालयका प्रधानाध्यापकहरूलाई शैक्षिक गुणस्तर सुधारका लागि अभिमुखिकरण र अन्तरक्रिया कार्यक्रम गरी ती विद्यालय र नगरपालिका बीच कार्यसम्पादन करार सम्झौता सम्पन्न गरिएको छ। नगरपालिका भित्रका विद्यालयहरूको कक्षा ८ को नगरस्तरीय वार्षिक परीक्षा विगत वर्षहरूभन्दा फरक तरिकाले एसइइ (SEE) मोडलममै सञ्चालन गरी नगरबाटै नतीजा प्रकाशनको सुरुवात गरिएको छ। शैक्षिक क्यालेण्डर प्रकाशनलाई यस वर्ष पनि निरन्तरता दिईएको छ।आधारभूत तह कक्षा १-८ सञ्चालन भएका ३४ ओटा सामुदायिक विद्यालयहरुलाई EMIS तालिम सम्पन्न गरिएको छ, lzIfs claefjs sfo{s|d, x:tn]vg tflnd, df=la :tl/o xflh/Lhjfkm nufPt cltl/Qm sfo{s|dx? प्रभावकारी रुपमा संचालन भएका छन् । दिक्तेल बहुमुखि क्याम्पसको प्रशासनिक भवन निर्माणको अन्तिम चरणमा पुगेको छ भने पुन निर्माण अन्तर्गत बनेका सबै पुर्बाधारका कामहरु प्रभावकारी भएका छन । भने शिक्षा तर्फको आ।व। २०७६।७७ मा नेपाल सरकारको शशर्त अनुदान तर्फका अधिकांश कार्यक्रमहरू सफलतापूर्वक सम्पन्न गरिएका छन्।भाषा आयोग संगको सहकार्यमा चाम्लिग भापाको शब्दकोष निर्माण गरिएको छ । आदीबासी जनजाति गुरुयोजना क्रमश कार्यन्वयनको चरणमा रहेको छ ।

विपद व्यबस्थापन प्रयोजनार्थ RRT/CRRT गठन तथा परिचालन गरिएको छ।गर्भवती महिलाहरुलाई जटिलता रहित प्रसुती हुने वातावरण सिर्जनार्थ RUSG नगर भित्रका बर्थिङ सेन्टरहरुबाट ग्रामिण भिडियो एक्सरे सेवा संचालन भएका छन्।परिवार नियोजन सेवा को डिफल्टर घटाई परिवार नियोजना सेवा लिने दरमा वृद्धिका लागि रोभिङ अनमी सेवा संचालन गरिएको छ।सुनौला हजार दिनका महिला तथा बालबालिकाको स्वास्थ्य प्रबर्धन गर्नका लागि पोषिलो पौष्टिक आहार वितरण, सर्बोत्तम पिठो वितरण र गर्भवती पोषण घरभेट कार्यक्रम संचालन गरिएको छ।नगरपालिकाको आर्थिक सहयोग र जिल्ला अस्पताल खोटांङको सहकार्य तथा नेपाल रेडक्रस सोसाईटीद्वारा रक्त संचार केन्द्रको सेवा संचालन सुरू गरिएको छ।नगर भित्रका स्वास्थ्य संस्थाबाट प्राभावकारी सेवा प्रदान गर्न स्वास्थ्य सामग्री खरिद तथा वितरण सम्पन्न गरिएको छ।एक स्वास्थ्य संस्था एक स्ट्रेचर वितरण भएको छ।राष्ट्रिय दादुरा-रुवेला खोप अभियान सफलता पूर्वक संचालन भएको छ।नगर बिद्यालय स्वास्थ्य शिक्षा कार्यक्रम, बिद्यालय नर्स कार्यक्रमको सुरुवात भएको छ।स्वास्थ्य चौकी पाथेकामा प्रयोगशाला सेवा सुरुवात भएको छ।स्वास्थ्य संस्था नभएका वडाहरू वडा नं. 2, 4 र 8 मा नयाँ स्वास्थ्य संस्था भवन निर्माणको सुरुवात भएको छ, ती भवनहरू आगामी वर्ष निर्माण सम्पन्न हुनेछन्।नेपाल सरकार स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मनत्रालयबाट यस आ.व.मा यस नगरपालिकालाई हस्तान्तरित सशर्त तर्फको कार्यक्रमहरु हाल सम्म ८५% सम्पन्न भएको छ।

प्रांगारिक अभियान १५ वटै वडामा सफलतापूर्वक संचालन गरिएको छ । प्रांगारिक खेति तालिम तथा सामग्री वितरण कार्यक्रम बाट जम्मा ५९० जना कृषकहरु लाभान्वित भएका छन् भने तालिममा प्रांगारिक खेति प्रणाली सम्बन्धि जानकारी दिनुका साथै, जैविक मल बनाउने तरिका, घरेलु विषादी बनाउने तरिका आदि बारे जानकारी गराईएको छ। पशुफर्म तथा अर्गानिक फर्मको निर्माण अगाडी बढिरहेको छ। बेमौसमिक तरकारी मा प्रोत्साहन गरी तरकारीहरुको उत्पादन वृद्धि गर्ने उद्देश्य सहित यसै आ. व. मा &)) भन्दा बढी प्लास्टिक टनेल वितरण भईसकेको छ ।बेमौसमी तरकारी लगायत विभिन्न फलफुलहरु को नर्सरी स्थापना तथा व्यवस्थापन सम्बन्धि तालिम नगरपालिका भित्रका पाँच वडाहरु (वडाहरु: ६, ७, १०, ११, र १२) मा संचालन गरि कृषकहरुलाई आधुनिक नर्सरी स्थापना बारे दक्ष बनाइएको छ । मौरी घार वितरण र आधुनिक मौरी पालन प्रविधि बारे तालिम संचालन र मौरी घार वितरण गरि जम्मा ६० जाना कृषकहरु लाई लाभान्वित गरिएको छ ।४०० भन्दा बढी घरधुरी को माटो परिक्षण गरि, आवश्यकता अनुसार माटो सुधारको लागि सामग्री वितरण/प्रविधि वितरण हस्तान्तरण कार्यक्रम सम्पन्न गरिएको छ।भकारो सुधार कार्यक्रम संचालन गरि ७० घरधुरीको गोठसुधार गरिएको छ।पकेट क्षेत्र विस्तार अन्तर्गत, नगरपालिका भित्रका कृषि फर्म, कृषि समूह लाई उत्पादन का आधार मा अनुदान दिई तरकारी पकेट क्षेत्र विस्तारमा प्रोत्साहन गरिएको छ।नमुना सिंचाई पोखरी निर्मण गरी सुख्खा क्षेत्र तर तरकारीका लागि उपयुक्त ठाउँहरुमा जम्मा १० जना कृषकहरु लाभान्वित भएका छन्।रेडियो कार्यक्रम “कृषि प्रविधि संदेश” स्थानीय सामुदायिक एफ एम हलेसी १०४.२ मेगाहर्ज बाट उत्पादन र प्रसारण गरी लकडाउनका बेला पनि नगरबासी र कृषकहरुलाई उन्नत प्रविधि बारे जानकारी र जिज्ञासाहरु सम्प्रेसण गरिएको छ।

अधिकांश वडाहरूमा जेष्ठ नागरिक तथा अपाङ्ग परिचयपत्र वितरण शिविर संचालन गरी परिचयपत्र प्रदान गरिएको छ।

उप प्रमुख संग महिला कार्यक्रम मार्फत महिला सशक्तीकरण, उद्यम विकास, नेतृत्व तथा क्षमता विकास, सीप विकास र चेतना मूलक कार्यक्रमहरु सम्पन्न गरिएको छ। महिलासंग सम्बन्धित साना पूर्वाधारका कार्यक्रमहरू सम्पन्न गरिएका छन् ।

नेपाल बिधुत प्राधिकरण संगको सहकार्यमा बांकी वडामा विद्युत बिस्तार गर्ने तथा सम्पूर्ण काठकोपोलहरुलाई आईरन पोलमा रुपान्तरण गर्ने कार्यलाई निरन्तरता दिइएको छ ।

वडा नं. १५, विजयखर्कको एकिकृत बस्ती निर्माण कार्य अन्तिम चरणमा रहेको छ भने वडा नं.८, बुवालुङमा एकिकृत बस्ती निर्माण कार्य तीव्र गतिमा भईरहेको छ।वडा नं. 14, बुईपामा पनि एकिकृत बस्ती निर्माण कार्यको सम्बन्धित निकायबाट बजेट स्वीकृत भई निकट भविष्यमा कार्य थालनी हुने विश्वास लिईएको छ।

संविधान र संघीय तथा प्रादेशिक कानूनहरु अनुसार करीव 4० वटा स्थानीय नगर ऐन, नियम, कार्यविधी, निर्देशिकाहरू निर्माण गरी लागू गरीएका छन् । P]g ;+u|x k|sf;g ul/Ps]f 5 . c

विभिन्न वडाहरुमा टोल विकास संस्थाहरु निर्माण गरी टोलको विकासको अगुवाई गर्ने कार्यलाई निरन्तरता दिइएको छ।

Goflos ;ldltaf6 lgoldt ?kdf Goo ;Dkfbgsf sfo{x? eO{/x]s]f 5g .

नगरपालिकाले गरेका कामहरुलाई प्रभावकारी र पारदर्शी बनाउन समय-समयमा "सुशासनका लागि मिट द प्रेस" कार्यक्रमको आयोजनालाई संस्थागत गर्ने गरी निरन्तरता दिईएको छ ।

नगरपालिकाको सिफारिसमा प्रत्येस सरकार मार्फत जनता आवास कार्यक्रम अन्तर्गत  १४ जना को निजिआवास निर्माण भएको छ ।

भूकम्प पुननिर्माणको पहिलो चरणका लाभग्राहीको काम अन्तिम चरणमा पुगेको छ भने गुनासोबाट लाभग्राही छनौट भई आएकाहरुको निजिआवास निर्माणको काम अगाडी बढी रहेको छ । पुनं निर्माण अन्तर्गत छनौट भएका बिद्यालय पुर्बाधारको काम पनि अन्तिम चरणमा पुगेको छ ।

पटक पटक माननिय सांसदहरु, राजनैतिक दल कार्यालय तथा अन्य सरोकारवाला निकायहरुसंग छलफल तथा परामर्श गर्ने कार्यलाई निरन्तरता दिईएको छ ।

उपस्थित नगरसभाका सदस्यज्यूहरु,

अब म दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिकाको आर्थिक वर्ष २०७7।०७8 को वार्षिक नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गर्ने अनुमति चाहन्छु ।

आर्थिक बर्ष २०७६।७७ का प्राथमिकताहरु

• यस नगरपालिकाको आवधिक योजनाले निर्दिष्ट गरेका उपलब्धिहरू हासिल गर्न सहयोग पुर्याउने आयोजनाहरू
• कोभिड-19 बाट सिर्जित संकट व्यवस्थापनका आयोजना तथा कार्यक्रमहरू, संकटबाट अति प्रभावित क्षेत्र रोग, भोक, शोक र रोजगारीलाई मध्यनजर गरी मानव जीवन रक्षा गर्ने कार्यक्रमहरू
• "आफ्नो गाउं-आत्मनिर्भर बनाउं" भन्ने नीतिलाई आत्मसात गर्दै रोजगारी वृद्धि गर्ने, स्थानीय उत्पादनमा वृद्धि गरी आत्मनिर्भर गाउँ बनाउने आयोजना तथा कार्यक्रमहरू
• विगत तथा चालु आ.व.मा सुरु भई सम्पन्न नभएका ठूला आयोजनाहरू
• स्थानीय गौरवका आयोजनाहरू
• समावेशी र सन्तुलित विकासमा सहयोग पुर्याउने आयोजनाहरू

केन्द्र सरकार प्रदेश सरकार र स्थानीय सरकार तथा प्रतिनिधिसभाका माननिय, प्रदेशसभाका माननियज्यूहरुसंगको समन्वय सहकार्य र सहलगानीमा निम्नानुसार ठूला पूर्वाधारका कार्यक्रमहरु संचालन गर्ने नीति लिईनेछ ।

• दिक्तेल बजारभित्रको सडक व्यवस्थित गर्ने कार्यलाई निरन्तरता दिई बांकी सडक खण्डहरू ढलान गर्ने कार्य जारी राखिनेछ।
• खानिडांडा बिमानस्थललाई पुनः मर्मत गर्ने कार्य सम्पन्न भैसकेको हुंदा निकट भविष्यमा संचालनमा ल्याउन सम्बन्धित मन्त्रालय तथा निकायहरूसंग आवश्यक पहल गरिनेछ ।
• हुर्लुंग जालपा ऐंसेलुखर्क बाक्सिला सडकको स्तरउन्नतिलाई तिब्रता दिईनेछ ।
• अल्छेढुंगा, नेर्पा, दुम्मुलि, दोर्पा चिउरीडांडा, दोबेला निर्मलीडांडा, रतन्छा सडकस्तरोन्नती आयोजनालाई निरन्तरता दिईनेछ।
• दिक्तेलको शहरी खानेपानी आयोजनाको कामलाई द्रुततर गतीमा अघि बढाईनेछ ।
• साप्सु निर्मलीडांडा थर्पुडांडा पेलुङ निर्मलीडांडा, छेपेखोला खार्तेखोला, पाँचधारे पात्ले, दिखुवाखोला, भदौरे खोल्सी, लप्सेपञ्चिम, रेलेखोला, जरुवापानी, ढाडेखोला लगाएत कम्तिमा एक वडा एक सिंचाई आयोजना संचालनमा ल्याउने नीतिलाई निरन्तरता दिईएको छ ।
• संघिय सरकार तथा प्रदेश सरकार संगको सहयोगमा बिभिन्न स्थानमा सहिदपार्क तथा प्रतिष्ठानहरु निर्माण गरिनेछ ।
• संघिय सरकार संगको सहयोगमा दिक्तेल बजारमा व्यवस्थित मनोज स्मृति सभागृह निर्माणको काम अगाडी बढाईने छ ।
• संघिय सरकार तथा प्रदेश सरकारसंगको समपुरक योजनामा दिक्तेल बजारमा उद्योग बाणिज्य संघको व्यवस्थित भवन निर्माण गरिने छ ।
• नगरको बिभिन्न स्थानमा टेलिफोन टावर राख्ने कार्यलाई नेपाल टेलिकमसंगको सहकार्यमा अगाडी बढाईने छ ।
• j8f g+ @ nfO{ laz]if j8f 3]fif0ff ul/ k|fs[ltls ;|f]t ;+/If0f tyf cGo laz]if sfo{s|d ;+rfng ug{ vfg]kfgL pkef]Stf ;ldlt / @ g+ j8f aLr ePsf] ;dembf/LnfO{ sfo{Gjog ub}{ nlug] 5 .
• j8f g+ @ l:yt ?kfsf]6 cf;kf;df ;fa{hlgs hUuf JolQmsf] gfddf btf{ ug]{ pk/ cfjZos 5fgaLg ul/ pQm hUUff ;fa{hlgs sfod ul/g]5 .
• ul/asf nflu 5fgf] sfo{s|d ;+rfng ul/g] 5 .
• k|b]z ;/sf/ ;+usf] ;xsfo{df hgtf cfjf; sfo{s|d ;+rfng ul/g]5 .

 

दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिकाले चालु आ.व.का लागि नीति, कार्यक्रम तथा बजेट तर्जुमा गर्दा लामो मेहनत र लगानीबाट निर्मित आवधिक योजनाले तय गरेको "समाजबाद उन्मुख सभ्य र समृद्ध नगरः दिक्तेल रु.म. बासीको रहर" भन्ने दिर्घकालीन सोचलाई मुर्तरुप दिनेतर्फ चालु आ.व.का नीति, योजना तथा कार्यक्रमहरु परिलक्षित गरेकोछ

अव म आ.व. २०७7।७8 का क्षेत्रगत नीति तथा कार्यक्रमहरु प्रस्तुत गर्न चाहन्छु: 

आर्थिक विकासः

हालको आर्थिक संकटलाई आर्थिक विकासमा अवतरण गर्ने नगरको उद्देश्य अनुरूप कृषि, पशुपालन, घरेलु तथा साना उद्योग, पर्यटन र अन्य सेवा उद्योगलाई विशेष प्रोत्साहन गर्ने नीति लिइनेछ ।

 

 

कृषि र पशुपालन

• कोरोना भईरसले गर्दा विश्व आक्रान्त भईराखेका बेला व्यापार, वाणिज्य तथा आपूर्ति पनि असहज भएको n] स्वदेशी उत्पादन अपुग भई खाद्य संकट आउन सक्ने भएको हुँदा कृषि क्षेत्रलाई विशेष प्राथमिकतामा राख्दै "आफ्नो गाउं-आत्मनिर्भर बनाउं" भन्ने नीतिलाई प्राथमिकता दिईनेछ।कृषिमूलक उत्पादन क्षेत्रमा "एक गाउं-एक पकेट कार्यक्रम" छनौट गरी प्रत्येक वडाहरूमा कम्तिमा रु. 10 (दश) लाखको एक कार्यक्रम लागू गरिनेछ। h;cGtu{t vfBGg, gub]afln, kmnkm'n, d;nf tyf t/sf/L ks]6 If]q lgdf{0fsf] nflu 5'66} sfo{lalw lgdf{0f ul/ ;+rfngdf NofO{g]5 .

 

• कोरोनाले गर्दा खाद्य संकट हुन सक्ने कुरालाई मध्यनजर गर्दै, कृषकहरु लाई खाद्यान्न बाली उत्पादनमा प्रोत्साहन गर्न उत्पfदनका आधारमा नगद अनुदान सहयोग गर्ने हेतुले खाद्यान्न बाली (धान, मकै) t/sf/L ,kmnkm'n tyf gub]afnL उत्पादन प्रतियोगिता ;+rfngdf  ल्याईनेछ । खाद्यान्न बालीको उत्पादन वृद्धिलाई प्रोत्साहन गर्न सहयोग पुर्याउने लक्ष्यका साथ उत्पादनमा आधारित अनुदान कार्यक्रम अन्तर्गत एक परिवारले १)० मुरी धान उत्पादन गरे वापत रु. १५,००० अनुदान, एक परिवारले *० मुरी मकै उत्पादन गरे वापत रु. १०,००० अनुदान, एक परिवारले १)० मुरी आलु उत्पादन गरे वापत रु. ८,००० अनुदान प्रदान गरिनेछ।
• a}b]lzs /f]huf/ tyf cGoq af6 kmls{Psf tyf ufpd} s[ofl;n युवाहरुलाई कृषि उद्यम तर्फ प्रोत्साहन गर्न र खेतियोग्य बाझो जमिनलाई उपयोग गर्न विशेष अनुदान कार्यक्रम ल्याईनेछ।विगत केहि वर्ष देखि बाझो रहेको hldgsf] k|To]s j8faf6 tYofs ;+sng u/L pQm जमिनमा फलफूल t/sf/L खेति (किवि, सुन्तल, कागती, एभोगाड़ो, लिची) वा खाद्यान्न बाली tyf मसला जन्य बाली गर्ने लाई एक रोपनी बराबर रु. २५०० का दरले अनुदान दिईनेछ।t/sf/L / d;nf aflnsf] xsdf eg] k|lt/f]kgL %))) cg'bfg k|bfg ul/g] 5 .
• vfB;+s6nfO{ dWogh/ /fVb} vfgf 5f]8g] v]/kmfNg] k|rngsf] cGTo ul/g] 5 . cg';Gwfgn] eg]sf] 5 sL b'lgofFsf dfG5]x?n] cfkm'nfO{ cfjZos kg]{ dfq} vfgf vfg] u/]df 5f]l8Psf] vfgfn] vfgf vfg gkfPsf ;a}nfO{ vfgf Vjfpg ;lsG5 . t;y{ cfkm'nfO{ ?r]cg';f/ dfq vfg vfg] t/ g5f]8g] cleofg ;Dk'0f{ gu/af;Ldf nfu' ul/g] 5 .
• बेमौसमी तरकारी उत्पादन लाई प्रोत्साहन गर्दै, तरकारीमा आत्मनिर्भर बनाउन प्लास्टिक टनेल वितरण कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिईनेछ ।
• प्रांगारिक नगर हाम्रो अभियान लाई प्रोत्साहन गर्न, जैविक मल उत्पादन र गोठसुधार कार्यक्रममा अनुदान को व्यवस्था गरिएको छ ।
• बाली उपचार शिविर (प्लान्ट क्लिनिक)लाई प्रत्येक वडा पुर्याउने लक्ष्य रहेको छ ।
• तरकारी उत्पादनका लागि सम्भावना बोकेका सुख्खा ठाउँहरुलाई लक्षित गर्दै नमुना संचाई प्लास्टिक पोखरी निर्माण कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिईनेछ |
• नगरपालिकाको समग्र कृषि अवस्थालाई समेटेर k|f]8S;g sG6f]n l;i6d ;K6jo/ nfu' ul/g] 5 . संगसंगै चौमासिक अवधिमा उन्नत कृषि प्रविधि, कृषि क्षेत्रमा भईरहेको अनुसन्धान, नयाँ खोजहरु समेटेर वर्षको ३ पटक कृषि बुलेटिन प्रकाशन गर्ने व्यवस्था गरिनेछ |
• मौजुदा पशुपंक्षीहरुको संरक्षण सम्वर्धन गरी उत्पादन तथा उत्पादकत्वमा वृद्धि गर्दै लैजाने नीति लिइएको छ ।
• पशु पालन क्षेत्रमा विकास गर्दै रासायनिक मललाई विस्थापित गरी प्राङ्गारीक खेतीलाई अवलम्वन र विस्तार गर्दै लैजाने र आगामी वर्षहरुमा यस नगरलाई प्राङ्गारीक नगरको रुपमा घोषणा गर्ने नीतिलाई निरन्तरता दिईनेछ ।

 

• कम लागतमा उत्पादन र उत्पादकत्व वृद्धि गरी कृषकको आयमा वृद्धि ल्याउन घासखेतीमा आधारित पशुपालनमा जोड दिने जसको लागि कृषकलाई डाले घांस र वहुवर्षिय भुईघांसका वेर्ना तथा विउ सर्वसुलभ ढंगले उपलव्ध गराइनेछ ।
• मासुजन्य आयमा रोक लगाई निर्यातमुखी व्यवसायको रुपमा वंगुरपालन र वाख्रा पालन व्यवसायलाई जोड दिईनेछ ।

 

• प्रत्येक वडामा कृषि उपज संकलन केन्द्र स्थापना र परम्परागत हाटबजार केन्द्र तथा कोल्डस्टोरहरूको व्यवस्थापन गरी स्थानीय कृषि बजार र निर्यात प्रवर्द्धन गर्ने नीतिलाई निरन्तरता दिईएको छ ।
• कृषि तथा गैरकृषि सहकारी संस्थाहरुको प्रवर्द्धन गरी उत्पादन बढाइने नीति लिइएको छ ।
• कृषक, नव उद्योगी र व्यवसायीलाई सहकारी संस्थाहरुवाट सहज एवं सहुलियतपूर्ण कर्जा प्रवाहको व्यवस्था गरिनेछ ।
• s[ifsn] pTkfbg u/]s]f s[lif pkh las| gePdf ;dy{g d"No tf]sL gu/kflnsfn] vl/b ul/g] 5 .
• lbQm]n xf6ahf/nfO{ laxfg ^ ah]af6 dfq nufpg] ul/ ul/Ps]f Joj:yfnfO{ k'0f{?kdf  agfO{g] 5 . ahf/df x'g] larf}lno k|a[ltsf] k'0f{?kdf cGTo ul/g]5 .
• sDkf]i6 KjfG6 If]qdf gd'gf s[lif;|f]t s]Gb| :yfkgf ul/g] 5 . h'g ;|f]t s]Gbaf6 kmnkm'n tyf t/sf/Lsf la?jf pTkfbg ul/ s[ifsx?nfO{ ;xh?kdf pknAw u/fO{g]5 . laleGg If]qx?sf] klxrfg u/L kmnkm'n h+un lgdf{0f ul/g]5 .
• afb/ nufot aGohGt'af6 s[ifsx?n] lbPsf] x}/flgnfO{ dWogh/ u/L afb/ lgoGq0f tyf Joj:yfkgsf] plrt lalw tyf k|lalw vf]hL ul/ Joj:yfkgsf nflu kxn ul/g] 5 .

 

उद्योग बाणिज्य, घरेलु तथा साना उद्योग

• प्रतिष्पर्धामा छनौट भएका व्यवसाय विकास सेवा प्रदायक संस्थाहरु मार्फत लघु उद्यम विकास मोडेलमा नयाँ लघु उद्यमी सिर्जना गरिनेछ।
• अति गरिब परिवारहरुको लागि कम्तिमा १० जनाको लागि हुने गरी साझा सुविधा केन्द्रको स्थापना गरिनेछ।
• सम्भाव्य उत्पादनको उत्पादकत्व र बजार प्रतिस्पर्धा बृद्धि गर्नका लागि समुहमा प्रबिधि हस्तान्तरण गरिनेछ।
• कृषि उपज प्रशोधन उद्योग, कृषि सामाग्री उद्योग, उत्पादनमूलक उद्योग, र पर्यटन उद्योगको विकास गरी उत्पादन, उत्पादकत्व, रोजगार र आयआर्जनलाई प्रोत्साहन गरिनेछ ।
• नगर क्षेत्रमा स्थानीय स्रोत साधनहरुमा आधारित लघु, घरेलु तथा साना उद्योगहरुको प्रवर्द्धन गरिनेछ ।
• नगरमा औद्योगिक विकासका लागि निजी क्षेत्र र संघीय तथा प्रदेश सरकारसंगको सहकार्यमा एक उद्योग ग्रामको विकास गरिनेछ ।
• पूंजी र लगानीमा नव उद्यमी, युवा उद्यमी, महिला उद्यमी, वैदेशिक रोजगारबाट फर्केका युवाको पहुच बढाउन सहुलियत व्याजमा ऋणको व्यवस्था र जोखिमको साझेदारी वीमा सम्बन्धी कानून निर्माण गर्न पहल गरिनेछ ।

 

सहकारी

• स्थानीय स्तरमा उद्योग व्यवसायको स्थापना तथा विस्तार कार्यका लागि आवश्यक पर्ने पुजीको पहुंच सहज हुने गरी बैंक, वित्तीय संस्था तथा सहकारी संस्थाहरुको बढ्दो उपस्थितिलाई प्रोत्साहित गरिने छ । यसका लागि "एक घर-एक खाता" र "घर घरमा सहकारी" अभियानलाई निरन्तरता दिईनेछ ।
• प्रदेश र संघीय सरकारसंगको सहकार्यमा प्राथमिकता प्राप्त क्षेत्रमा हुने ऋण प्रवाहको जोखिम न्यूनीकरण गर्न कर्जा विमा कार्यक्रम सञ्चालन गर्न पहल गरिनेछ ।
• नगरका प्रमुख बजार केन्द्रहरूमा बैंकिङ तथा वित्तीय सेवाहरूको विस्तार गर्न पहल गरिनेछ ।
• वित्तीय सहकारी संस्थाहरूको दर्ता, नवीकरण, खारेजी, नियमन लगायतको कानूनी र संरचनागत व्यवस्था गरिनेछ ।
• नगरपालिका भित्र प्राप्त विप्रेषणलाई आयमूलक क्षेत्रमा लगानी गर्नका लागि वित्तीय साक्षरता कक्षा संचालन गर्दै उद्यमशीलता र लगानी प्रवर्द्धन गरिनेछ ।

 

पर्यटन र अन्य सेवा

• किरातहरूको पहिचान झल्किने गरी मझुवागढीमा वाबु (चिण्डो) को प्रतिमा निर्माण गरिनेछ।
• j8f g+ !% l:yt lahovs{sf] ;fK;'3f6nfO{ Jojl:yt agfO{g] 5 .
• बुईपामा प्रदेश सरकारसंगको सहकार्यमा निर्माण हुने विश्वकै सबैभन्दा अग्लो यलम्बरको मूर्ति निर्माण कार्यलाई निरन्तरता दिईनेछ।
• मुन्दुम ट्रेललाई हलेसी ईन्ट्रि पोईन्ट बनाई समाबेश गर्न संघीय सरकार, प्रदेश सरकार र सरोकारवाला निकायहरूसंग सहकार्य गरिनेछ।
• नगरभित्रका विभिन्न धार्मिक, पर्यटकीयस्थलहरूको निर्माण, मर्मत सम्भार तथा सौन्दर्यीकरण गरिनेछ। au/] eGHofusf] Eo'6fj/ tyf jf6/kfs{ lgdf{0fsf] sfdnfO{ o; cfj df ;Dkg ul/g] 5 .
• संघीय तथा प्रादेशिक सरकारसँग सहकार्य गरी किरात विश्वविद्यालयको सम्भाव्यता अध्ययन गरिनेछ ।
• दिक्तेल स्थित रत्नपार्कमा ;lku sDk]S;tyf tyf lrN8]gkfs{  निर्माण गरिने 5 .
• मझुवागढी कालिक भगवतिको afsL /x]s]f l;l8 lgdf{0f nufPtsf] sfd ;DkGg ul/g] 5 .
• नूनथलf र मुडेमा गुम्बा निर्माणको कार्यलाई ;DkGGg ug{ ;+3 / k|b]z ;+u आवश्यक ;dGjjo ul/ सहयोग गरिनेछ। मझुवागढी देबिस्थान, साप्सुढाप, भुलभुले, ?kfsf]6 ,  महुरेगढी, सहदेवगढीका साथै पर्यटन गुरुयोजना कार्यन्वयनमा ल्याईनेछ ।

 

प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रम सम्बन्धी नीति तथा कार्यक्रम

• देशमा विद्यमान बेरोजगारी दर कम गर्नका लागि यस स्थानीय तहका बेरोजगार व्यक्तिहरुलाई रोजगारी प्रदान गर्नका लागि आवेदन आह्वान गरी रोजगार सेवा केन्द्रमा सूचिकृत गरिनेछ।
• स्थानीय तहको रोजगार सेवा केन्द्रमा सूचिकृत भएका बेरोजगारहरु लाई यूवा रोजगारीका लागि रुपान्तरण पहल आयोजनाहरु तथा कामका लागि पारिश्रमिकमा आधारित सामुदायिक आयोजनाहरु सञ्चालन गरी न्यूनतम रोजगारीको प्रत्याभूती गराइनेछ।
• कोभिड-19 को कारणबाट बैदेशिक रोजगारीमा जान नपाएका तथा विदेशबाट फर्किन बाध्य भएका व्यक्तिहरुलाई सूचिकृत गरी विशेष प्राथमिकता साथ रोजगारी प्रदान गरिनेछ।
• दक्ष तथा सक्षम जनशक्तिको विकास गरी आन्तरिक रोजगारीका प्रवर्धन गर्न आवश्यक सीपमूलक तालिमको पहिचान गरी बेरोजगार ब्यक्तिलाई तालिम दिइनेछ।
• संघ तथा प्रदेशले ल्याएको रोजगारमूलक कार्यक्रममा अपनत्व कायम गर्दै रोजगारीका क्षेत्र विस्तार गरिनेछ।
• आन्तरिक रोजगारी सिर्जना गर्न सरोकारवाला निकाय र निजी सहकारी तथा गैर सहकारी क्षेत्र सँग समन्वय र सहकार्यमा जोड दिइनेछ।
• बैदेशिक रोजगारी बाट फिर्ता आएका श्रमिकहरुको सिप पहिचान गरी स्वरोजगारमूलक कार्यमा संलग्न गराउन पहल गरिनेछ साथै स्वरोजगारमूलक कार्यमा संलग्न स्थानीय यूवा उद्यमीहरुलाई प्रोत्साहित गरिनेछ।

आदरणीय सदस्यज्यूहरु,

अव म सामाजिक विकास विषय क्षेत्रगत नीति तथा कार्यक्रमहरु प्रस्तुत गर्न चाहन्छु

शिक्षासंग सम्बन्धित नीति तथा कार्यक्रमहरु:

• कोरोना भाइरसको कारणले उत्पन्न संकटका कारण शिक्षा क्षेत्रमा देखिएको विकराल समस्यालाई हल गर्न laleGg lalw tyf kBbltsf] cjnDag ul/g] 5 .
• k|To]s laBfnodf k'a{ laBfly{ ;dfh u7g u/L laBfnonfO{ ;3fpg] kl/kf6LnfO{ yk ;+:yfut ul/g]5 . ;Sg]n] g;Sg]nfO{ ;xof]u ug]{ sfo{s|d cg';f/ ;Sg] ;fd'bflos laBfnon] g;Sg] laBfnonfO{ ;xof]u ug]{ cleofg k|f/De ul/g]5 .
• :yfgLo kf7os|d tof/ ePsf] xsdf o;} z}lIfs ;qaf6 / kf7os|d tof/ x'g afsLsf]xsdf :yflgo kf7os|d tof/ ul/ cfufdL z}lIfs ;qaf6 dft[efiff lzIff k|f/De ul/g] 5 .
• cfufdfL cf=j leqdf gu/kflnsf leqsf clwsf; laBfnox?nfO{ ejg, vfg]kfgL ;f}rfno 3]/faf/f ;lxt ef}lts k'af{wf/o'Qm agfO{g] 5 .
• o;} z}lIfs ;qaf6 yk # j6f laBfnonfo{ df=la sf] dfGotf lbO{g]5 . pQm df=lax?nfO{ yk cg'bfgsf] Joj:yf ldnfO{g] 5 .
• b/alGb ldnfgsf] sfdnfO{ o;} z}lIfs ;qdf ;DkGg ul/g]5 . laBfno dr{ ug]{ sfo{nfO{ yk k|f]:;flxt ul/g]5 . sfo{;Dkfbgdf cfwfl/t cg'bfg k|0fflnnfO{ a9L k|fyldstf lbO{g] 5 . v]ns'b ;+lut snf ;flxTonfO{ k|efjsf/L agfpg 3'lDt lzIfssf] Joj:yf ul/g]5 . claefjs lzIfs cGts[of sfo{s|dnfO la:tf/ ul/g]5 .
• शिक्षकको कक्षा कोठामा विताउने समय दैनिक पाठयोजना सहितको कक्षा शिक्षण प्रभावकारी मापन र मूल्याङ्कनको सुनिश्चितता लागि प्रधानाध्यपकलाई थप जवाफदेही बनाइनेछ।cfufdL z}lIfs ;qaf6 k|L P; O{ O{ kl/Iff ;+rfng ul/g]5 .
• विद्यालय अनुगमनलाई तिव्रता दिइने छ। विद्यालयको शैक्षिक गुणस्तरका लागि सामुहिक अनुगमन तथा नियन्त्रणमा आधारित अनुगमन प्रणालीको प्रयोग गरिनेछ ।
• विद्यार्थीले प्राप्त गरेको सिकाई उपलब्धिको आधारमा उत्कृष्ट तथा दक्ष शिक्षक र उत्कृष्ट शिक्षक छनौट गरी सम्मान र पुरस्कारको व्यावस्था गरिने छ । l;sfO pknlAw xfl; u/fpg g;Sg] lzIfsx?nfO{ lgod cg';/ sf/afxLsf] bfo/fdf NofO{g]5 .
• विद्यार्थीले सिकाई उपलब्धी, विद्यालय सरसफाई, विद्यार्थी संख्या, लगायत चुस्त र दुरुस्त शैक्षिक, भौतिक, आर्थीक र मानविय व्यवस्थाको आधारमा प्रधानाध्यापकहरुलाई सम्मान र पुरस्कृत गर्दै लगिने छ । साथै एकै जना प्रधानाध्यापक लगातार ५ वर्ष सम्म सम्मान पुरस्कृत हुन सफल भएमा निजलाई आवष्यक सुविधा प्रदान गरी (Change Agent) विद्यालयको शैक्षिक गुणस्तर सुधारमा अभियानकर्ता 3f]if0f ul/g]5 .
• विद्यार्थीको सृजनात्मक लगायत सर्वाङ्गीण विकासका लागि नगरस्तरीय अतिरिक्त क्रियाकलाप प्रतियोगिता सञ्चालन गरिनेछ ।

 

• नगरस्तरीय परीक्षा कक्षा ८ nfO{ yk k|efjsf/L agfO{g] 5 . सबैभन्दा राम्रो GPA ल्याउने एक जना छात्र र एक जना छात्रालाई पुरस्कृत गरिनेछ ।
• नगर भित्र रहेका सामुदायिक विद्यालयका सम्पूर्ण विद्यार्थीहरुलाई दिवा खाजा कार्यक्रमको व्यावस्था गरिनेछ ।Ps sIff b]lv # sIff ;Ddsf laBfyL{x?nfO{ l6lkmg Sofl/sf] Joj:yf ldnfO{g] 5 .
• नगर भित्र रहेका सामुदायिक विद्यालयका सम्पूर्ण छात्राहरुलाई सेनीटरी प्याड वितरण कार्यक्रमको व्यावस्था गरिनेछ ।laBfno :jf:Yo sfo{s|dnfO{ yk k|efsf/L agfO{g] 5 .
• कोरोना भाइरस कोभिड १९ जस्तै घातक र संक्रामक रोगको महामारीवाट सतर्क रहन र सूसूचित गराउने उद्देश्यले पाठ्क्रमकै परीधिभित्र रही स्वास्थ्य तथा जनसंख्या बातावरणको उपयुक्त पाठ शिर्षक मार्फत दक्ष स्रोत शिक्षकद्वारा विद्यार्थीहरुमा चेतना जागृत गरिनेछ । यस्तो विषम परीस्थितिमा शैक्षिक गतिविधिलाई सूचारु गर्न नगरपालिकास्तरमा शैक्षिक विपद कोष खडा गरिने व्यवस्था मिलाइनेछ ।
• सिकाईलाई व्यवहारसंग जोड्ने सिप विकासका लागि शिक्षक तालिमलाई निरन्तरता दिइनेछ ।

 

स्वास्थ्य तथा पोषण संग सम्बन्धित नीति तथा कार्यक्रमहरु

 

• नगर भित्रका सुनौला हजार दिनका बालबालिका को पोषण तथा शारीरिक स्वास्थ्य प्रवर्द्धनार्थ "पोषिलो कोसेली अभियान" संचालन गरिनेछ।
• दिक्तेल अस्पताललाई ५० सैयाको बनाउने कार्यलाई ;+l3o ;/sf/ ;+usf] ;xsfo{df o;} cf=j af6 lgdf{0f sfo{k|f/De ul/g] 5 .
• नेर्पा र बिजयखर्कमा निर्माण eO{/x]s]f स्वास्थ्य संस्था भवनलाई यसै आ.व.मा सम्पन्न गरी ;+rfngdf NofO{g] 5 । बांकी स्वास्थ्य संस्था भवन निर्माणका लागि प्रदेश सरकार र केन्द्र सरकारलाई अनुरोध गरिनेछ ।
• j8f g+ @ ;f]Ndf / j8f g+ * a'jfn'usf] ;x/L :jf:Yo s]Gb|nfO{ cGo j8fsf] :jf:Yo ;+:yf ;f] ;/x x'g] u/L :jf:Yo s]Gb|sf] ?kdf lasf; ul/g] 5 .

 

• स्वास्थ्य नेपाल निरोगी नेपाल अभियानलाई आत्मसाथ गर्दै "म स्वस्थ : नगर स्वास्थ" अभियान संचालन गरिनेछ।
• बिश्वव्यापी महामारीको रुपमा रहेको कोरोना भाईरसको संक्रमण न्यूनीकरण तथा रोकथामका लागि निम्न नीतिहरु अबलम्बन गरिने छ :
  • कोरोना पश्चातको फेरिएको बानीव्यहोरा अनुसरणका लागि न्यु नर्मल अभियान आत्मसाथ गरिने छ जस अन्तर्गत :
  • बिद्यालयस्तरबाट हरेक हप्ता बिद्यार्थीहरुलाई न्युनर्मल सम्बन्धि कार्यक्रम संचालन गरिनेछ।
  • कोभिड-१९ बाट आम जनतामा पर्ने मानसिक असर न्यूनीकरणका लागि "कोभिड मनको" अभियान संचालन गरिनेछ।
  • कोरोना भईरस सम्बन्धि जनचेतनामूलक "कोभिड हुलाकी" संदेश प्रवाह गरिनेछ।
  • कोरोना भईरस स्क्रिनिङका लागि पालिकाका सम्पूर्ण स्वास्थ्य संस्थामा कोभिड-१९ स्क्रिनिंग सेवाको ब्यबथापन तथा संचालन गरिनेछ।
  • कोभिड-१९ को प्रकोप संग थप बल सहित जुध्न स्वास्थ्यकर्मीहरुलाई स्वास्थ्य सुरक्षा सामाग्री सहित उच्च मनोवल सहित काम गर्न हौसला प्रदान गर्न कोरोना नियन्न्त्रणमा खटिने स्वास्थ्यकर्मी लाई प्रति व्यक्ति रु %०,००,००० निशुल्क बिमा उपलब्ध गरईनेछ।
• पालिका मातहातमा संचालित बर्थिंग सेन्टरमा चौबिसै घंटा सुत्केरी सेवा प्रभावकारी नियमित संचालनका लागि सौर्य उर्जाको व्यवस्था गरिनेछ।
• जटिलता रहित प्रसुती सेवाका लागि नगर भरि घुम्ती भिडियो एक्सरे सेवा नियमित संचालन गरिनेछ ।
• पालिकामा रहेका common नसर्ने रोगका बिरामी जस्तै उच्च रक्तचाप र मधुमेहका बिरामीको common मेडिसिन पालिका अन्तर्गतका स्वास्थ्य संस्था बाट निशुल्क उपलब्ध गराईनेछ ।
• महिला तथा बालबालिकाको सर्बाङ्गिण स्वास्थ्य सुधार र स्वस्थ बच्चाको भबिष्यको लागि नगर भित्रका गर्भवती तथा प्रसुती महिलाहरु लाई निशुल्क फोलिक एसिड र क्याल्सिय चक्की वितरण गरिनेछ।
• सामुदायिक बिद्यालयमा ३ कक्षा सम्म मुख स्वास्थ्य कार्यक्रम लागु गरिनेछ।
• स्वास्थ्य नगरको लागि पालिका अन्तर्गतका सबै स्वास्थ्य संस्थामा WHO स्ट्याण्डर्डको फोहोर ब्यबस्थापन गरिनेछ।
• पालिका अन्तर्गत संचालित बर्थिंग सेन्टरबाट थप ७ वटा प्रयोगशाला सेवा संचालन गरिनेछ।
• स्वास्थ्य सूचना प्रणाली ब्यवस्थापनका लागि डिजिटल हेल्थ प्रोफाईल सहित को सफ्टवेयर प्रणाली विकास गरिनेछ।
• यस नगरपालिकामा महिला, किशोरी र बालबालिकामा हुने कुपोषणको अबस्थामा सुधार ल्याउने उद्देश्यका साथ बहुक्षेत्रीय पोषण योजनालाई प्राथमिकताका साथ कार्यान्वयन गर्नलाई यस आ.ब.का लागि यस नगरपालिकाले आवश्यक कोष को व्यबस्था गरिनेछ ।
• बहुक्षेत्रीय पोषण योजना अन्तर्गत पोषणमैत्री स्थानीय शासन (NFLG) अबलम्बन गर्न पोषणमैत्री वार्ड घोषणाका लागि बिशेष अभियान सन्चालन गरिनेछ। यसका लागि एक वडा एक नमुना गाउँको अभियान यसै बर्षबाट कार्यान्वयन गरिनेछ ।
• बहुक्षेत्रीय पोषण योजनाले निर्दिष्ट गरेका उपलब्धी तथा प्रतिफल प्राप्तीको लागि बिषयगत शाखा र साझेदार निकायहरुसंग मिलेर पोषण लक्षित र सम्बेदनशिल क्रियाकलाहरु सन्चालन गरिनेछ र महिला बालबालिका लक्षित कार्यक्रम जस्तैः बालपोषण अनुदान, खोप कार्यक्रम,बालमैत्री स्थानीय शासन आदिमा समेत बहु क्षेत्रीय पोषण योजनालाई समाबेश गर्दै लगिनेछ ।
• नगरपालिकाको पोषण सम्बन्धी सूचना, तथ्यांकहरुको व्यबस्थापनको कमी भएको कुरालाई महशुस गर्दै नगरपालिकामा पोषणको क्षेत्रमा कार्यरत संघसंस्थाहरुको सहकार्यमा नगरपालिकास्तरीय पोषण पार्श्व चित्र ( Nutrition Profile) यसै बर्ष भित्र तयार गरिनेछ ।

 

 

 

 

युवा तथा खेलकुद सम्बन्धी नीति कार्यक्रमहरु

• युवालाई सहज कर्जा र व्यवसाय गर्ने अवसर श्रृजना गरी स्वरोजगारको प्रवर्द्धन गर्दै स्वावलम्बी र आत्मनिर्भर बनाउदैं लगिनेछ ।
• दिक्तेल बजार स्थित माटिकोरे खेलमैदानलाई जिल्लाकै व्यवस्थित रंगशालाको रुपमा विकास गर्न संघीय तथा प्रदेश सरकारहरूको सहकार्यमा यसै वर्षबाट काम थालनी गरिनेछ। a'O{kf l:yt /fhfaf; v]nd}bfg / ;f]Ndf v]nd}bfgsf] sdnfO{ cfufdL cf=j ;Dddf ;Sg] ul/ cuf8L a9fO{g] 5 .

 

• प्रत्येक वडामा युवा समिति निर्माण गरी युवा तथा खेलकुद कार्यक्रम संचालन गरिने छ । कम्तिमा एक व्यवस्थित खेल मैदान निर्माण र स्तरोन्नतिबाट खेलकूद विकासको वातावरण सृजना गर्दै लगिने नीतिलाई निरन्तरता दिईएको छ।
• युवा जगतलाई उनीहरूको चाहना अनुसार साहित्य, कला, संगितको सृजना र मौलिक संस्कृतिको जगेर्नामा प्रोत्साहित गरिने छ।
• विद्यालय शिक्षासंग खेलकुद आवद्ध गराई नगर स्तरिय, खेलकुद कार्यक्रम कम्तिमा वार्षिक १ पटक आयोजना गरिने नीतिलाई निरन्तरता दिईएको छ।
• युवा परामर्श केन्द्र संचालन गरी आवश्यक विषय जस्तै जीवन उपयोगी परामर्श (Career Counciling) गर्ने, लागु औषधको प्रयोगकर्ताह?nfO{ s'ntaf6 5'6fpg laeGg sfo{s|d nfu' ul/g]5 .
• नगर र वडा स्तरीय खेलकुदहरू वार्षिकरूपमा आयोजना गरिनेछन्।
• युवाहरूलाई सामाजिक र आर्थिक विकासमा अवद्ध गराउन सीपमूलक, स्वारोजगार उन्मुख कार्यक्रमहरू आयोजना गरिनेछ ।

महिला, वालवालिका र जेष्ठ नागरिक तर्फका नीति तथा कार्यक्रमहरु

• उप प्रमुखसंग महिला कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिईएको छ ।;a} vfn] lx+;f / lae]bsf la?bdf laleGG cleofgx? ;+rfng ul/g] 5 .
• संघ तथा प्रदेशसंगको सहकार्य, समन्वय र साझेदारीमा महिला उद्यमशीलता विकास र वित्तीय पहुँचका कार्यक्रमहरू संचालन गरिनेछ भने एक महिला उद्यमशीलता सहजीकरण केन्द्र/ इकाई संचालन गरिनेछ।
• प्रदेश सरकारसंगको सहकार्यमा संरक्षणविहिन बालबालिकाहरूको उद्दार, संरक्षण र व्यवस्थापन गरिनेछ।
• संघ तथा प्रदेशसंगको साझेदारीमा जेष्ठ नागरिक मिलन केन्द्र स्थापना तथा संचालन गरिनेछ।
• संघ तथा प्रदेशसंगको साझेदारीमा अपाङ्गता नागरिक ग्राम स्थापना तथा संचालन गरिनेछ।
• संघ तथा प्रदेशसंगको साझेदारीमा पूर्ण तथा अति अशक्त अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको हेरविचार सम्बन्धी व्यवस्थापनका लागि आवश्यक कानून बनाई कार्यान्वयन गरिनेछ।
• एकल महिला तथा आर्थिक सामाजिक रूपले विपन्न dlxnfx?sf] lhlasf]kfh{gsf nflu gu/ :tl/o s[lif ;xsf/L lgdf{0f ul/ k|efjsf/L ?kdf ;+rfngdf NofO{g]5 .  क्षमता विकास तथा आत्मनिर्भरता अभिवृद्धिका लागि नेतृत्व विकास, उद्यमशीलता विकास र सीप विकास सम्बन्धी विविध कार्यक्रमहरु सञ्चालन गरिनेछ ।
• जेष्ठ नागरिकलाई अस्पतालमा निःशुल्क स्वास्थ्य सेवा तथा सार्वजनिक यातायात लगायतका अन्य कार्यक्रम मार्फत उनीहरूको सुविधालाई सम्बोधन गरिने नीति लाई निरन्तरता दिईनेछ।
• आर्थिक र सामाजिक रुपमा विपन्न र अल्पसंख्यक महिलाको सामाजिक, आर्थिक सशक्तीकरण गर्दै महिलाको सामाजिक आर्थिक स्तर माथि उठाउनुका साथै तिनीहरूको मुलभूत अधिकार सुनिश्चित गरिनेछ, लैङ्गिकतामा आधारित सबै प्रकारका हिंसा, भेदभाव र बहिष्करणको अन्त्य गरिने छ । राजनीतिक, आर्थिक, सार्वजनिक लगायत सम्पूर्ण निर्णायक तहमा महिला, दलित तथा सिमान्तकृत समदायको सार्थक र समान पहुँचका लागि समान अवसरहरूको सिर्जना गरिने छ।
• समुहमा आवद्ध महिलाहरूलाइ सहकारी संस्थाहरूको गठनबाट सस्थागत विकासमा सहयोग गरिनेछ।
• बालक्लवहरूलाई सकृय बनाउन वालभेला लगायत औपचारिक कार्यक्रमहरूमा आवद्ध गराइ विविध सृजनशीलता अभिवृद्धि सम्बन्धी कार्यक्रम सञ्चालन गरिनेछ ।
• आदिबासी जनजातिहरूको परम्परागत भाषा संस्कृति, लिपीको संरक्षण प्रवर्द्धन गरिनेछ।
• nlIft ;d'bfo laZf]if bltn ;d'bfosf] l;k lasf; /f]huf/L >[hgf tyf Ifdtf lasf;sf lalaw sfo{s|dx? ;+rfng ul/g] 5 .

सामाजिक सुरक्षा तथा व्यक्तिगत घटना सम्बन्धि नीति तथा कार्यक्रमहरु

• पुराना सामाजिक महत्वका व्यक्तिगत घटना लाई दर्ता किताबमा लिपिबद्ध गरी व्यक्तिगत घटनालाई अनलाईन प्रणालीद्वारा व्यवस्थित गरिनेछ ।
• ज्येष्ठ नागरिक, फरक क्षमता भएका, लोपोन्मुख, आदिबासी जनजाति, एकल महिला, सिमान्तकृत र विपन्न वर्गलाई सामाजिक सुरक्षा कार्यक्रम मार्फत संबोधन गरिनेछ ।
• सामाजिक सुरक्षा तथा व्यक्तिगत घटना दर्ता सम्बन्धी शिविर सञ्चालन गरिनेछ।
• सबै वडाहरूको सामाजिक सुरक्षा भत्ता बैङ्किक प्रणालीबाट वितरण गर्न सुरु गरिनेछ ।

 

आदरणीय सदस्यज्यूहरु,

अव म पूर्वाधार विकास विषयक्षेत्रगत नीति तथा कार्यक्रमहरु प्रस्तुत गर्न चाहन्छु।

पूर्वाधार विकासः

सडक, पुलतर्फः

• नगरपालिकाको केन्द्र/मध्यपहाडी सडक देखि प्रत्येक वडा केन्द्र सम्म बाह्रै महिना यातायात संचालन हुने गरी सडकको स्तरोन्नती गरिने नीतिलाई निरन्तरता दिईएको छ ।'
• a'O{Kff / afd|fu hf]8g] 8NNn]vf]nf lbv'jfvf]nf df]8/Pan k'nsf] lgdf{0fsf] sfd k|f/De ul/g] 5 .
• नगरक्षेत्रभित्रका कृषि पकेट क्षेत्र, औद्योगिक ग्राम र पर्यटकीय स्थलहरूलाई मुख्य बजार केन्द्रसँग आबद्ध हुने गरी सडक सञ्जालको निर्माण कार्यलाई उच्च प्राथमिकतामा राखिनेछ ।
• नयाँ ट्र्याक ओपनलाई निरुत्साहित गरी खनिएका स्थानीय सडकहरुको स्तरोन्नती गरी नगर यातायात संचालन गर्ने गराउने व्यवस्था मिलाइने छ ।
• 3/ 3/ df ;8s xf]O{g ;8sdf 3/ eGGg] dfGotfnO{ yk k|f]T;flxt ul/g] 5 .
• शहरी सडकको आवश्यकता अनुसार दुवै तर्फ नाली र ढल व्यवस्थापन गर्दै लगिनेछ ।
• आवागमन सुचारु गर्न झोलुङ्गे पुल तथा सडक पुलहरूको सम्भावय्ता अध्ययन र निर्माण कार्यलाई निरन्तरता दिईनेछ ।

 

सिंचाई

• खेति योग्य जमिन पहिचान गरी स्थायी स्रोतबाट व्यवस्थित १२ महिना चल्ने सिँचाईका योजनाहरु संचालनमा ल्याईनेछ ।
• स्रोत कम भएका ठाउमा थोपा सिँचाई तथा प्लास्टिक पोखरीको व्यवस्थापन कार्य लाई प्रभावकारी बनाईनेछ ।
• पानीको स्रोतहरुलाई उपयोग गर्न समुचित व्यवस्थापन गरी बहुआयामिक (Multiple Use) पानीको प्रयोग गरिनेछ ।
• सिंचित क्षेत्रमा आधुनिक र व्यवसायीक कृषि प्रणाली लागू गर्दै विविधिकरण गर्ने नीति लिईनेछ ।
• पानीको बहावको उचित व्यवस्थापन गरी भूक्षय रोक्नुका साथै उचित प्रविधिको अवलम्बन गरी पानीको अधिकतम् उपयोग गर्ने कुरालाई ध्यान दिईनेछ ।

भवन

• नगरपालिका क्षेत्रभित्र बन्ने नयाँ पक्की घरहरूको अनिवार्य नक्सा पास गरेर मात्र भवन निर्माण गर्ने व्यवस्ता गरिनेछ।त्यसै गरी पुराना पक्की घरहरूको पनि अभिलेख राखिनेछ।
• नगरपालिका क्षेत्रभित्र बन्ने घरहरू मापदण्ड अनुसार भुकम्प प्रतिरोधात्मक बनाईनेछ ।
• नगर क्षेत्र भित्रका पुराना बजारहरूलाई संरक्षण गर्दै संभावित स्थान हेरी प्रत्येक वडामा एकिकृत वस्ति विकास गर्ने नीतिलाई निरन्तरता दिईएको छ।
• व्यवस्थित सहरको विकास गर्न एकिकृत शहरी विकास योजना तर्जुमा गरी कार्यान्वयनमा ल्याईनेछ ।
• खाद्यान्न उत्पादन वृद्धि गर्न कृषि योग्य जमिनमा बस्ती विकासलाई निरुत्साहीत गर्ने नीतिलाई निरन्तरता दिईएको छ।

अन्य पूर्वाधार

• प्रत्येक वडाहरूमा स्वच्छ खानेपानी आपूर्ति तथा व्यवस्थापन गर्ने कार्यक्रमलाई उच्च प्राथमिकतामा राखिनेछ ।
• सम्भाव्यता अध्ययन तथा वातावरणीय प्रभाव मूल्यांकन गरी नगरक्षेत्र भित्र उद्योग तथा कल कारखाना स्थापना गर्न सहज वातावरण बनाईनेछ ।
• आचार्य गाउं र सोल्मा बसपार्कलाई व्यवस्थित गर्न आवश्यक पहल गरिने छ ।
• विपद व्यवस्थापनलाई पूर्वानुमान गर्न चट्याङ नियन्त्रण प्रणाली, मौसम मापन प्रणाली, बाढी पूर्वानुमान प्रणाली लगायतको व्यवस्था गर्दै लगिनेछ ।
• नवीकरणीय उर्जाको क्षेत्रमा नयां आयोजनाहरुको पहिचान गरी कार्यान्वयन गरिनेछ ।
• नगरपालिका भित्र निर्माण हुने सबै सार्वजनिक भवनहरू अपांग मैत्री बनाउंदै लगिनेछ ।

 

आदरणीय सदस्यज्यूहरु,

अव म वन, वातावरण, विपद व्यवस्थापन तथा फोहरमैला विषय क्षेत्रगत नीति तथा कार्यक्रमहरु प्रस्तुत गर्न चाहन्छु।

 

 

वन, वातावरण  फोहरमैला व्यवस्थापन tyf विपद व्यवस्थापन

• वन पैदावार उपयोग, जैविक विविधता संरक्षण, वातावरण संरक्षण सम्बन्धी नगरस्तरिय नीति कानून तर्जुमा गरी लागू गरिनेछ ।
• ahf/sf] kmf]xf]/ Joj:yfkg sfo{nfO{ yk k|efjsf/L agfO{g]5 . ;|f]taf6} kmf]xf]/sf] alu{s/0f ul/g]5 . l;;fhGo kmf]xf]/nfO{ ;DalGwt sDkgLnfO{ Joj:yfkgsf] nflu lhDd]jf/ agfO{g] 5 gs'lxg] kmf]xf]/ Nof08lkmN8 ;fO{8df nu]/ Joj:yfkg ul/g] 5 eg] s'lxg] kmf]xf]/nfO{ sDkf]i6 dn agfO{g] 5 . अर्गानिक नगर बनाउने उद्देश्य अनुसार थालिएको कम्पोष्ट प्लाऩ्टको उत्पादनलाई व्यवसायिक बनाउंदै लगिनेछ।
• वनलाई जोगाईराख्ने नीति अन्तर्गत वन नर्सरी स्थापना, वृक्षारोपण लगायतका कार्य लाई निरन्तरता दिईनेछ। जनताको जीवनस्तर सुधारका लाति सामुदायिक वन क्षेत्रमा कृषि वन कार्यक्रम लागू गरी आयस्तर अभिवृद्धि गर्ने व्यवस्था मिलाइनेछ ।

 

• नगरका मूख्य जलाधार र जैविक विविधता रहेका क्षेत्रहरुको पहिचान गरी पर्यावरणमा आधारित जलवायु परिवर्तन अनुकुलन कार्यक्रम लागू गरिनेछ ।
• जमिनको उपयोग नीति अन्तर्गत निजी, बांझो तथा कबुलियती बनमा जडिबुटी तथा अन्य उच्च मूल्यका मसलाजन्य उत्पादन गर्ने कार्यको अध्ययन सुरु गरिनेछ ।
• हरित शहर विकासका लागि सडक किनारामा बृक्षारोपण गर्ने कार्य लाई निरन्तरता दिईनेछ ।
• विपद व्यवस्थापन सम्बन्धी आवश्यक कानूनहरू निर्माण गरी लागू गरिनेछ।
• एक घर एक धुवारहीत चुल्हो, एक घर एक पक्की चर्पी र बजार तथा मुख्य सार्वजनीक स्थलहरूमा सार्बजनीक शौचालयहरू निर्माण गर्दै लगिने नीतिलाई निरन्तरता दिईएको छ ।

आदरणीय सदस्यज्यूहरु,

अब म सुशासन, शासकीय व्यवस्था तथा वित्तीय व्यवस्थापन विषयक्षेत्रगत नीति तथा कार्यक्रमहरु प्रस्तुत गर्न चाहन्छु।

सुशासन र शासकीय व्यवस्था

• नगर प्रहरी संचालन तथा व्यवस्थापन सम्बन्धी आवश्यक कानून पारित गरी नगर प्रहरीहरू व्यवस्था गरिनेछ।
• संविधान र संघीय तथा प्रादेशिक कानूनहरु अनुसार निर्माण गर्न बांकी रहेका नगर ऐन, नियम, कार्यविधी, मापदण्ड निर्माण गरी लागू गरिनेछ ।
• नगरपालिकाका निर्वाचित पदाधिकारी तथा कर्मचारीहरूका लागि आचारसंहिता लागू गरी तदअनुसार सदाचार पद्धति लागू गरी भ्रष्टाचारमा शुन्य सहनशीलता अवलम्बन गर्ने कार्यलाई निरन्तरता दिईनेछ ।
• कार्यस्थलमा लैङ्गिक हिंसा र विभेद रहित कार्यालयको रूपमा नगरपालिकालाई स्थापित गरिने छ ।
• योजना तथा कार्यक्रम कार्यान्वयन, अनुगमन तथा सुपरिवेक्षण, विवाद व्यवस्थापन, विपद प्रतिकार्य र पूर्वतयारी जस्ता क्षेत्रमा संस्थागत जिम्मेवारी स्पष्ट गरी कार्यान्वयन गरिनेछ ।
• सार्वजनिक प्रशासनलाई स्वच्छ, जवाफदेही, परिणामदेही र पारदर्शी बनाउन क्षमता विकास, नैतिक कक्षा, आचरण कानून, सूचना प्रविधि पूर्वाधार, कार्यसम्पादन करार र उत्प्रेरणा अभिवृद्धिका उपायहरु लागू गरिनेछ ।
• वडा र नगर कार्यालयका महत्वपूर्ण र जनसम्पर्क वढीहुने कामलाई सूचना प्रविधिमा आधारित प्रणालीहरु विकास गरी विद्युतीय प्रणाली लागू गरिनेछ ।
• सार्वजनिक जबावदेहिता, उत्तरदायित्व र पारदर्शिता कायम गर्नमा नागरिक समाजको भूमिकालाई प्रश्रय दिइनेछ।
• जिल्लामा कृयासिल मिडिया हाउसहरुलाई आवश्यक सहयोग गर्दै लगिनेछ ।
• ahf/ cg'udg tyf of]hgf cg'udgnfO{ yk k|efsf/L agfO{g] 5 .

वित्तीय स्रोत परिचालन सम्वद्ध नीति र कार्यक्रमहरुः

• राजश्वका नयां क्षेत्रको पहिचान तथा दायरा बढाई राजश्व संकलनलाई तदारुकताका साथ अगाडी बढाईनेछ। नगरक्षेत्र भित्रका सबै आर्थिक कारोबारलाई डिजिटल अभिलेखीकरण गर्दै लगिनेछ।
• स्थानीय कर प्रणालीलाई प्रक्रियागत सरलीकरण गरी करदाताहरूलाई सहज हुने गरी नगरपालिकाको कर प्रशासनलाई प्रविधि उन्मूख एवं करदातामैत्री तुल्याइने छ ।
• नगर क्षेत्रमा उद्योग व्यवसायको प्रवद्धर्नमा सघाउ पुग्ने गरी स्थानीय कर प्रणालीलाई लगानी तथा व्यवसायमैत्री बनाउंदै स्थानीय कर प्रशासनलाई दक्ष एवं सक्षम तुल्याउने नीतिलाई निरन्तरता दिईएको छ ।
• सम्पति कर सम्बन्धी आवश्यक कानून बनाई कार्यान्वयन गरिनेछ।
• संघ, प्रदेश र अन्य निकायहरूवाट नगरपालिकालाई उपलव्ध हुने समपूरक तथा विशेष अनुदानलाई नगर सभाबाट पारित वार्षिक योजना, कार्यक्रम तथा बजेटको आधारमा उपयोग गरिनेछ ।
• ठूला आयोजनाहरुको डिपिआर तयार गरी संघ तथा प्रदेश संग समपूरक तथा विशेष अनुदान माग गरी श्रोत व्यवस्थापन गरिनेछ ।
• कर बुझाउने बानी विकास गर्न करलाई नगरबाट प्रदान गरिने सेवा सुविधा संग आबद्ध गरिने छ ।

बजेट खर्च सम्वन्धी नीति

• नगरपालिकाको बजेट निर्माणगर्दा आवधिक योजनाले तोकेका प्राथमिकता, प्रदेश र केन्द्र सरकारबाट प्राप्त मार्गदर्शन एवं नगर कार्यपालिकाको आवश्यकीय योजनाले तोकेको प्राथमिकताको आधारमा वित्तीय स्रोतहरूको व्यवस्था गरिने छ ।
• नगरपालिकाको बजेट तर्जुमा दिग्दर्शन तथा मध्यकालिन खर्च संरचनाको आधारमा बजेट प्रस्ताव तयार गरिनेछ।
• बजेटखर्चलाई जवाफदेही, पारदर्शी र उपलब्धिमूलक बनाउँदै गैर बजेटरी खर्चहरूलाई नियन्त्रण गरिने छ ।
• विकास कार्यक्रमहरूमा सार्वजनिक, निजी, सहकारी, गैर सरकारी, साझेदारी एवं सामुदायिक सहभागितालाई प्रवर्द्धन गरिने छ ।
• संभाव्यता अध्ययन र प्राविधिक लगत अनुमानका आधारमा निर्माण सम्वन्धी कार्यमा बजेट विनियोजन गरिने छ।
• नगरपालिकाको बजेट कार्यान्वयन गर्दा वित्तीय अनुशासनलाई दृढताका साथ लागू गरी पारदर्शीरुपमा गरिनेछ।
• नगरपालिकाको पुंजीगत निर्माण कार्य सम्बन्धी कार्यक्रमहरू सम्बन्धित कार्यविधीको अधिनमा रहि उपभोक्ता समितिको माध्यमद्वारा संचालन गरिनेछ ।
• चालु खर्चलाई सकेसम्म कम गर्दै लगी पूंजिगत विकास खर्च बढाउन पहल गरिनेछ ।

वित्तीय व्यवस्थापन

• नगरपालिकाको आन्तरिक श्रोत कम भएका कारण प्रदेश सरकार तथा संघीय सरकार संग थप वित्तीय व्यवस्थापनको लागि पहल गरिनेछ ।
• नगरपालिकाको बजेट प्रणालीलाई सन्तुलित बनाई अनुत्पादक तथा फजुल खर्चहरूलाई नियन्त्रण गरिनेछ ।
• नगरपालिकाको आय व्यय सम्वन्धी सम्पूर्ण आर्थिक कारोवारको विद्युतीय प्रणालीमा अद्यावधिक गरी अभिलेख राख्ने कार्यलाई निरन्तरता दिईनेछ ।
• नगरको समग्र वित्तीय स्थितिलाई आवधिक रूपमा सार्वजनिक गरी पारदर्शी एवं विश्वसनिय बनाईनेछ ।
• नगरपालिकाको आय व्यय सम्वन्धी सम्पूर्ण लेखा तथा आर्थिक विवरणको आन्तरिक तथा अन्तिम लेखापरीक्षण गराई कायम भएका बेरुजुको प्रतिवेदन उपर यस नगरपालिकाको आर्थिक कार्यविधि नियमित गर्ने ऐन, २०७६ बमोजिम कारबाही तथा फर्छ्यौट गरिनेछ ।
• वित्तीय आयोगले निर्धारण गरेका मापदण्ड बमोजिम पूजीगत लगानीमा सहुलियतपूर्ण ऋण उपयोग गर्न पहल गरिनेछ ।

सार्बजनिक महत्वका प्रस्तावहरु

मेरो प्रतिज्ञा ःमेरो प्रतिबद्धता

(मेरो प्रतिज्ञा ः मेरो प्रतिबद्धता नगरपालिकालाई समृद्ध बनाउन आत्मानिर्भर बनाउन  सुसंस्कृत तथा नगरपालिका प्रति नागरिकको अपनत्व कायम गर्दै नागरिकको अधिकार मात्रै होईन कर्तब्यपनि हुन्छ भन्ने मान्यतालाई बजेट बेगर पनि ईच्छा शक्तिले मात्र पुग्ने हुंदा  छुट्टै निर्देशिका तयार गरी लागु गर्ने गरि नीति तथा कार्यक्रममा समाबेश गरिएको हो । ) जस अन्तर्गत

ज्ञ०    म खाना खेर फाल्दिन ।

द्द०    म कुनैपनि प्रकारको सामाजिक बिभेद र हिंसामा संलग्न हुन्न ।

घ०    म मेरो जमीन बांझो राख्दिन ।

द्ध०    म सार्बजनिक ठाउंमा धुम्रपान तथा मध्यपान गर्दिन ।

छ०    म सार्बजनिक सम्पतिको संरक्षण गर्ने छु ।

ट०    म खोलामा करेन्ट र बिषादी प्रयोग गर्दिन ।

ठ०    म रासायनिक मल प्रयोग गर्दिन, अग्र्यानिक उत्पादनमा जोड दिन्छु ।

ड०    म सार्बजनिक स्थलमा बनेका घर टहरा भत्काउने छु । मापदण्ड बिपरित नक्सा पास नगरि घर टहरा बनाउने छैन ।

ढ०    म स्रोतबाटै फोहोरको बर्गिकरण गरी कुहिने फोहोरलाई कम्पोष्ट प्लान्टमा पठाउने छु ।

ज्ञण्०  म अनिबार्यरुपमा साबुनपानीले हात धोएर वा सेनिटाइजर प्रयोग गरेर मात्र सार्बजनिक ठाउंमा प्रबेश गर्ने छु  ।

ज्ञज्ञ०  म सामाजिक दूरी कायम गरेर मात्र दैनिक गतिबिधि गर्ने छु ।

ज्ञद्द०  म खुद्रा, खाद्यान्न तथा तरकारी पसल गर्दा अनिबार्यरुपमा स्थानीय उत्पादनलाई  समाबेश गर्नेछु ।

ज्ञघ०  म लागुपदार्थ दुब्र्यसनिमा फस्ने छैन ।

ज्ञद्ध०  म सिष्टाचारयुक्त व्यवहार गर्ने छु ।

ज्ञछ०  म नगरपालिकाले बनाएका ऐन कानून र आचार संहिताहरुको पूर्ण रुपमा परिपालना गर्ने छु ।

ज्ञट०  म नागरिक उत्तरदायित्व र कर्तब्य मुताबिक बिकासका लागि लगाईएका कुनैपनि करहरु ईमान्दार पूर्बक तिर्ने छु ।

        धन्यवाद ।

आ.व.२०७7।078 को बार्षिक बजेट तथा कार्यक्रम

 

यस गरीमामय नगरसभाका आदरणीय सभाध्यक्ष महोदय,

सभाका आदरणीय सदस्यज्यूहरु,

राष्ट्रसेवक कर्मचारीहरु, सञ्चारकर्मी एवं समस्त नगरवासी महानुभावहरु,

यस दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिकाको गरिमामय नगरसभामा यस नगरपालिकाको नगर उपप्रमुखको हैसियतले विद्यमान विषम परिस्थितिका बीच नगरपालिकाको चौथो बजेटको रूपमा आ.व. २०७7।०७8 को बजेट प्रस्तुत गर्न उपस्थित भएको छु। यस अवसरमा देशको राजनीतिक तथा सामाजिक रूपान्तरणका निम्ति ईतिहासका विभिन्न कालखण्डमा भएका क्रान्ति, संघर्ष र आन्दोलनहरूमा देश र जनताको निमित्त आफ्नो अमूल्य जीवन उत्सर्ग गर्नुहुने ज्ञात अज्ञात सहिदहरू प्रति उच्च श्रद्धाका साथ भावपूर्ण श्रद्धाञ्जली अर्पण गर्दछु। साथै घाईते तथा अपाङ्गहरुको शिघ्र स्वास्थ्यलाभको कामना गर्दै उहांहरूको योगदान प्रति उच्च सम्मान प्रकट गर्न चाहन्छु ।

'समृद्ध नेपाल सुखी नेपाली' को राष्ट्रिय लक्ष्य र 'स्वच्छ, सुखी र समुन्नत प्रदेश' भन्ने प्रदेशको गन्तव्य प्राप्तिका लागि नगरको सहभागिता र योगदान सुनिश्चित गर्न 'समाजवाद उन्मुख सभ्य र समृद्ध नगर' बनाउने हाम्रो अभियान जारी छ।

स्थानीय सरकारको रूपमा नगरपालिकाको गठन पश्चात जनशक्ति र भौतिक व्यवस्थापन; नीतिगत, कानूनी एवं संस्थागत संरचनाको विकास; स्रोतहरूको प्रभावकारी परिचालन; दिर्घकालीन विकासको स्पष्ट खाका निर्माण; संघ र प्रदेश तहहरूसंग समन्वय, साझेदारी र सहकार्य आदी जस्ता संक्रमणकालीन अवस्थालाई चिर्दै विगत वर्षहरूको अथक प्रयासबाट हासिल भएका उपलब्धिको जगमा टेकेर विकास र समृद्धिको यात्रालाई तीव्रता दिने मार्गमा हामी अघी बढिरहेका छौं।

तर, यसै बीच कोभिड-19 विश्वव्यापी महामारीका कारण मानव जाति माथि शताब्दिकै सबैभन्दा ठूलो संकट पैदा भएको छ।विश्वले नै गम्भीर मानवीय र आर्थिक संकटको सामना गर्नुपरिरहेको र विकासका सिद्धान्त, मान्यता र प्राथमिकताहरू पुन: परिभाषित हुन थालेको यस सन्दर्भमा नगरपालिकाका प्राथमिकताहरू पनि तदनुरुपनै प्रभावित हुनु स्वभाविकै हो।

आर्थिक वर्ष 2077।078 को बजेट प्रस्तुत गरिरहंदा कोभिड-19 बाट नगरवासीहरूको जीवन रक्षा गर्ने र विकास निर्माण तथा आर्थिक व्यवस्थाहरूलाई पनि गतिशिल र चलायमान बनाउने गम्भिर जिम्मेवारी बोध गरेको छु।

यस विषम परिस्थितिमा सबै जनप्रतिनिधि, राजनैतिक दल, संघ-संस्था, नीजि क्षेत्र, सरोकारवाला निकायहरू तथा आम नगरवासीहरूको सहयोग, सहकार्य र ऐक्यबद्धताले वर्तमान चुनौती सामना गर्न सकिन्छ भन्ने नगरको विश्वास रहेको छ।आगामी वर्षको बजेट नयाँ परिस्थितिले सिर्जना गरेको चुनौतीलाई सामना गर्ने र प्राप्त अवसरलाई उपयोग गर्ने तर्फ केन्द्रित हुनुपर्छ भन्ने साझा बुझाई रहेको छ।

वर्तमान अवस्थालाई मध्यनजर गर्दै अवस्था र आवश्यकता अनुसार कानूनी प्रावधान अनुरुप संशोधन गरी कार्यान्वयन गर्ने गरी बजेट लचकदार रहने गरी प्रस्तुत गरेको छु।

 

 

 

सभाध्यक्ष महोदय तथा सदस्यज्यूहरु,

राज्य पुनर्संरचना पछि गठित नगरपालिका भएकाले आन्तरिक श्रोत परिचालन क्षमता अत्यन्त न्यून रहेको र संघीय सरकार तथा प्रदेश सरकारहरूबाट अनुमान गरिएभन्दा निकै न्यून राजश्व बांडफांड तथा अनुदानहरू प्राप्त हुंदै आएको अवस्था छ। कोभिड-19 को कारणबाट सिर्जित विषम परिस्थितिले व्याप्त बेरोजगारी समस्या तथा स्थानीय सरकारसँग नगरवासी जनताका असिमित अपेक्षाहरुलाई पनि सम्बोधन गर्नु पर्ने चुनौतीहरू विद्यमान छन्। सिमित क्षमता र स्रोत साधन तथा असिमित आवश्यकताका बीचमा तालमेल मिलाई सन्तुलित र दिगो विकास गर्नुपर्ने थप चुनौतीहरू रहेका छन्।

कृषिक्षेत्रलाई बढावा दिन मिश्रित खेती प्रणालीलाई क्रमश: घटाउंदै विभिन्न कृषि बालीका लागि एक गाउं-एक पकेट क्षेत्र घोषणा गरी कृषि उद्यमशिलतातर्फ अघि बढ्ने प्रयास रहेको छ। बिदेश जाने सोचाइ प्रति निरुत्साहित गर्दै कृषि व्यवसायमा धेरै भन्दा धेरै युबाहरुलाई प्रोत्साहित गर्दै र कोभिड-19 को प्रभावले विदेशबाट फर्किएका व्यक्तिहरूको सीप, दक्षता तथा क्षमता स्थानीयस्तरमा परिचालन गरी अर्गानिक नगर बनाउने अवसर रहेको छ।कृषि व्यावसाय तर्फ आकर्षित गर्ने र यस नगरमा सक्रिय कृषि ब्यबसायिहरुको (जुनसुकै उमेर समुहको भए पनि) कामको मूल्याङ्कन गर्दै उहांहरूको अनुभवलाई सम्मान गरी उदाहरणीय कृषकको रुपमा स्थापित गराउन सहयोग गर्ने कार्यक्रम रहेको छ। जातीय सहिष्णुता, भौगोलिक विविधता, प्राकृतिक सौन्दर्यताले सम्पन्नशाली धार्मिक, साँस्कृतिक र पर्यटकीय महत्वको प्रचुर सम्भावना बोकेको हाम्रो नगरपालिकाको यिनै विविधतालाई उपयोग गरी स्रोत साधनको वैज्ञानिक परिचालनबाट यो नगरपालिकालाई नमुना नगरपालिकाको रुपमा विकास गर्न हामी प्रयत्नरत छौं ।

यथेष्ट भौतिक पूर्वाधारको कमि, संघ तथा प्रदेश सरकारहरूसंगको परनिर्भरता, संघीयता कार्यान्वयनका क्रममा बांकी रहेका केही नितीगत अस्पष्टता तथा आन्तरिक स्रोतको अपर्याप्तताका बाबजुद यस नगरपालिकाको दिगो तथा गुणस्तरीय सामाजिक, आर्थिक र भौतिक पूर्वाधार विकासको माध्यमबाट समाजवाद उन्मुख, सभ्य र समृद्ध नगरको रुपमा विकास गर्ने सोचका साथ आ.व.२०७7।०७8 को बजेट तथा कार्यक्रम यस गरीमामय सभामा प्रस्तुत गर्न गईरहेको छु ।

गरिबी तथा जोखिममा रहेका विपन्न समुदाय र सिमान्तकृत वर्गलाई प्रत्यक्ष लाभ दिने; उच्च तथा दिगो आर्थिक प्रतिफल प्राप्त हुने किसिमका भौतिक पूर्वाधार निर्माण हुने; बढी भन्दा बढी जनसंख्यालाई लाभ पुग्ने स्थानीय समुदायको सामाजिक आर्थिक उन्नतीमा सहयोग पुग्ने; वातावरण संरक्षण र विपद व्यवस्थापनमा योगदान पुर्याउने;  स्थानीय स्रोत साधनमा आधारित, रोजगारीमूलक तथा सहभागितामूलक पक्षहरूलाई आयोजना छनोटका आधार तोकिएको छ।

आर्थिक वर्ष 2077।078 को यो बजेट तयारी गर्दा नेपालको संविधान, स्थानीय सरकार सञ्चालन ऐन, 2074 तथा अन्य विद्यमान कानूनहरू, संघीय सरकार तथा प्रादेश सरकारका नीति, बजेट तथा कार्यक्रम, पन्ध्रौं योजना र प्रदेशको आवधिक योजना, दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिकाको प्रथम आवधिक योजना (२०७५।७६ – २०७९।८०) ले निर्देशित गरेका लक्ष्यहरु तथा नेपाल सरकारबाट प्राप्त निर्देशिका तथा मार्गदर्शनहरूलाई मध्यनजर गर्दै स्थानीय प्राथमिकता र आवश्यकतालाई केन्द्रमा राखेको छु।संघीय प्रतिनिधि सभाका सदस्य तथा प्रदेश सभाका सदस्यज्यूहरूले दिनुभएको सुझावहरू, नगरप्रमुख, कार्यपालिका सदस्यहरू, नगरसभा सदस्यहरूको रचनात्मक सुझावहरू, बुद्धिजीवी, राष्ट्र सेवक कर्मचारीहरू, नागरिक समाज, संघ-संस्था तथा निजी क्षेत्रहरूबाट प्राप्त भएका सुझावहरूलाई पनि ध्यान दिएको छु।

सिमित बजेट र स्रोतका बावजुद दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिका अन्तर्गतको श्रोत अनुमान तथा कुल बजेट सीमा निर्धारण समिति, राजस्व परामर्श समिति, बजेट तथा कार्यक्रम तर्जुमा समिति, सबै विषयक्षेत्रगत समितिहरु, सबै वडा समितिहरु, संघ-संस्थाहरू, वडावासीहरु, विभिन्न लक्षित वर्गका प्रतिनिधीहरुको प्रत्यक्ष उपस्थितिमा सहभागितात्मक ढंगबाट माग भई आएका योजनाहरु, प्राप्त सल्लाह र सुझाव समेतलाई आत्मसात गर्दै नगर कार्यपालिकाको बैठकमा सघन छलफल सहित पारित गरी यो बजेट तथा कार्यक्रम तयार गरेको छु ।

 

सभाध्यक्ष महोदय तथा सदस्यज्यूहरु,

अव म आर्थिक बर्ष २०७5।०७6 को यथार्थ र आर्थिक वर्ष 2076।077 को आय र व्ययको संशोधित अनुमान प्रस्तुत गर्न चाहन्छु।

• आर्थिक बर्ष २०७5।०७6 को आय र व्ययको यथार्थ विवरण:-
  • आर्थिक बर्ष २०७5।०७6 को आन्तरिक आय (राजस्व) बाट प्राप्त रकम रु. ८३ लाख 28 हजार २३ ।
  • संघीय सरकारबाट राजश्व बाँडफाँडबाट प्राप्त रु. ८ करोड २४ लाख ९३ हजार ८ सय ४१ र प्रदेश सरकारसँग राजश्व बाँडफाँडबाट प्राप्त रु. १ करोड १४ लाख १३ हजार २ सय ६६ गरी राजश्व बाँडफाँडबाट प्राप्त जम्मा रु. ९ करोड ३९ लाख ७ हजार १ सय ७ ।
  • संघीय सरकारको वित्तीय समानिकरण अनुदान रु. 14 करोड 9लाख, संघीय सशर्त अनुदान रु. 34 करोड 79 लाख 77 हजार ९ सय ४, समपूरक अनुदान रु. २ करोड ६२ लाख ८१ हजार, विशेष अनुदान रु. ३ करोड ३२ लाख ६ हजार समेत जम्मा प्राप्त रु. ६६ करोड ३४ लाख ८४ हजार ९ सय ४ ।
  • प्रदेश सरकारबाट समानीकरण अनुदान रु. 39 लाख७२ हजार र सशर्त अनुदान रु. १ करोड ५५ लाख गरी जम्मा प्राप्त अनुदान रु. १ करोड ९४ लाख ७२ हजार ।
  • अ.ल्या. रकम रु. 3 करोड 37 लाख 96 हजार ८ सय १६ ।
  • कुल जम्मा रु. 84 करोड 19 लाख 21 हजार 6 सय ९३ मध्ये 80 करोड 1 लाख 35 हजार 5 सय 37 खर्चभएको। यो कूल बिनियोजन रकमको 95.04 प्रतिशत हुन आउंछ।

 

• चालु आर्थिक बर्ष२०७६।०७७को आय र व्ययको संशोधित अनुमान:-
  • चालु आर्थिक बर्ष २०७६।०७७ को विनियोजन ऐन अनुसार विनियोजित रकम रु. 83 करोड 87 लाख 16 हजार १६(सामाजिक सुरक्षा भत्ता १६ करोड समेत), विनियोजन ऐन अन्तर्गत समावेश नभएको संघ तथा प्रदेशबाट प्राप्त विशेष अनुदान, समपूरक अनुदान, सशर्त अनुदान र अन्य अनुदान लगायतको रु. 16 करोड 4 लाख 5 हजार ९ सय १० गरि कुल संशोधित बजेट रु. 99 करोड 91 लाख 21 हजार ९ सय २६ हुन गएको छ।
  • आन्तरिकआय (राजस्व) तर्फ रु. 1 करोड ६५ लाख अनुमान गरिएकोमा 207७ जेष्ठ मसान्त सम्ममा रु. ४१ लाख ५७ हजार ८ सय १० मात्र प्राप्त भएको छ।
  • संघीय सरकार तर्फको राजश्व बांडफाडंबाट रु. १२ करोड १० लाख प्राप्त हुने अनुमान गरिएकोमा 2076 वैशाख मसान्त सम्मको रु. 7 करोड 8 लाख 76 हजार ९ सय ७८ मात्र प्राप्त हुन आएको छ।
  • प्रदेश सरकारबाट राजश्व बांडफांडबाट प्राप्त हुने अनुदान रु. २ करोड १५ लाख ९९ हजार अनुमान गरिएकोमा हालसम्म रु. ९८ लाख ११ हजार ७ सय ९८ प्राप्त भएको छ।
  • कुल संशोधित बजेट रु. 83 करोड ९१ लाख २१ हजार ९ सय २६ (सामाजिक सुरक्षा भत्ता बाहेक) मध्ये 207७ असार पहिलो साता सम्मपूँजिगत तर्फ रु. ११ करोड 64 लाख 78 हजार 8 सय 73 रुपैंया र चालु तर्फ रु. 38 करोड 83 लाख 44 हजार 95 गरि जम्मा रु. 50 करोड 48 लाख 22 हजार ९ सय ६८ खर्च भएको अनुमान छ।जसमा पुँजिगत तर्फ 33.98 प्रतिशत र चालु तर्फ 78.25 प्रतिशत गरि कुल 60.16 प्रतिशत खर्च भएको अनुमान छ।

 

सभाध्यक्ष महोदय तथा सदस्यज्यूहरु,

अब म आ.व. 2077।078 को बजेटका उद्देश्य तथा प्राथमिकताहरु प्रस्तुत गर्न गईरहेको छु ।

बजेटका उद्देश्यहरु :-

• प्रत्येक गाउँ तथा वडालाई कृषिमा आत्मनिर्भर बनाउने।
• दिगो र गुणस्तरीय पूर्वाधार विकास ।
• समृद्ध, समुन्नत र अर्गानिक नगरपालिकाको रुपमा विकास गर्दै लैजाने ।
• उच्च, दिगो र फराकिलो आर्थिक वृद्धि हासिल गर्ने ।
• विभिन्न वर्ग, लिङ्ग, सम्प्रदाय, क्षेत्र र जातजातिको समावेशी र समन्यायिक विकास गर्ने ।
• नगरपालिकाद्वारा प्रदान गर्ने सेवालाई प्रभावकारी बनाउने।

 

बजेटका प्राथमिकताहरु :-

• यस नगरपालिकाको आवधिक योजनाले निर्दिष्ट गरेका उपलब्धिहरू हासिल गर्न सहयोग पुर्याउने आयोजनाहरू
• कोभिड-19 बाट सिर्जित संकट व्यवस्थापनका आयोजना तथा कार्यक्रमहरू, संकटबाट अति प्रभावित क्षेत्र रोग, भोक, शोक र रोजगारीलाई मध्यनजर गरी मानव जीवन रक्षा गर्ने कार्यक्रमहरू
• "आफ्नो गाउं-कृषिमा आत्मनिर्भर बनाउं" भन्ने नीतिलाई आत्मसात गर्दै रोजगारी वृद्धि गर्ने, स्थानीय उत्पादनमा वृद्धि गरी आत्मनिर्भर गाउँ बनाउने आयोजना तथा कार्यक्रमहरू
• थोरै लगानीबाट उच्च प्रतिफल दिने र आर्थिक विकासमा प्रत्यक्ष योगदान पुर्याउने आयोजनाहरू
• विगत तथा चालु आ.व.मा सुरु भई सम्पन्न नभएका ठूला आयोजनाहरू
• स्थानीय गौरवका आयोजनाहरू
• समावेशी र सन्तुलित विकासमा सहयोग पुर्याउने आयोजनाहरू

 

सभाध्यक्ष महोदय तथा सदस्यज्यूहरु,

उल्लेखित उद्धेश्य तथा प्राथमिकताका आाधारमा यस नगरपालिकाको चालु आ.व. २०७7।०७8 को बजेट सारमा प्रस्तुत गर्न गईरहेको छु ।

१) आयतर्फ

क) नगरपालिकाको आन्तरिक आय रकमरु. 1 करोड 5 लाख रहने अनुमान छ।आन्तरिक राजस्व तथा गैर राजस्वका दरमा सामान्य परिवर्तन गरिएको छ।जुन अर्थ सम्बन्धि प्रस्तावलाई कार्यान्वयन गर्न वनेको विधेयक, 207७ मा प्रस्तुत गरेको छु।

ख) संघीय सरकार राजस्व बांडफांडबाट रु. ११ करोड ७ लाख ८७ हजार ९० र प्रदेश सरकार राजश्व बाँडफाँडबाट रु. १ करोड ६४ लाख ७८ हजार गरी राजश्व बाँडफाँडबाट जम्मा रु. १२ करोड ७२ लाख ६५ हजार ९० प्राप्त हुने अनुमान गरेको छु ।

ग) संघीय सरकारबाट प्राप्त हुने अनुदात तर्फः वित्तिय समानिकरण अनुदान रु. १४ करोड ४१ लाख, समपूरक अनुदान रु. १ करोड ५६ लाख, विशेष अनुदान रु. २ करोड, सशर्त अनुदान रु. ४० करोड ८९ लाख गरी जम्मा रु. ५८ करोड ८६ लाख प्राप्त हुने अनुमान गरेको छु ।

घ) प्रदेशसरकारबाट प्राप्त हुने अनुदान तर्फः वित्तिय समानिकरण अनुदान रु. ७५ लाख ६२ हजार, समपूरक अनुदान रु. १ करोड, सशर्त अनुदान रु. २ करोड ५१ लाख गरी जम्मा रु. ४ करोड २६ लाख ६२ हजार प्राप्त हुने अनुमान गरेको छु ।

 

माथि उल्लेखित श्रोतहरूबाट आ. व. २०७७।०७८ को कुल बजेट रु. ७६ करोड ९० लाख २७ हजार ९० हुने अनुमान गरेको छु।

2) विनियोजनतर्फ

क) संघीय सशर्त कार्यक्रम तर्फ रु. ४० करोड ८९ लाख विनियोजन गरेको छु।

ख) संघीय विशेष अनुदानबाट संचालित आयोजनाहरुको लागि रु.२ करोड विनियोजन गरेको छु ।

ग) संघीय सरकार र प्रदेश सरकारबाट प्राप्त हुने समपूरक अनुदान तोकिएको आयोजनाहरुको लागि विनियोजन गरेको छु ।

घ) प्रदेश सशर्त कार्यक्रम तर्फरु. २ करोड ५१ लाख विनियोजन गरेको छु।

ङ) चालुखर्च (कार्यालय) तर्फ रु. 12 करोड ८१ लाख ४० हजार ४ सय ७० खर्च गर्ने व्यवस्था मिलाएको छु।वडागत चालु खर्च तर्फ रु. १ करोड १६ लाख विनियोजन गरेको छु।

च) संघीय तथा प्रदेश सरकारसँगको सहलगानीमा निर्माणाधिन र निर्माण हुने नयाँ आयोजनाहरूको लागि रु. ५करोड 5७ लाख विनियोजन गरेको छु।

छ) आर्थिक वर्ष २०६७।७७ मा अनुमानित आन्तरिक राजश्व र राजश्व बाँडफाँडबाट प्राप्त हुने रकम न्युन हुन गई सिर्जित दायित्वको भुक्तानी दिन रु. २ करोड विनियोजन गरेको छु।

 

विषयगत विनियोजन तर्फ

1) आर्थिक विकास

कोरोना भईरसले गर्दा विश्व आक्रान्त भईराखेका बेला स्वदेशी उत्पादन अपुग भई खाद्य संकट आउन सक्ने भएको हुँदा कृषि क्षेत्रलाई विशेष प्राथमिकतामा राख्दै "आफ्नो गाउं-कृषिमा आत्मनिर्भर बनाउं" भन्ने नीति अबलम्बन गरिएको छ। वन पैदावार लगायतका स्थानीय स्रोत साधन तथा मौलिक सीपमा आधारित लघु, घरेलु तथा साना उद्योग स्थापनामा प्रोत्साहन गर्दै उद्योग व्यापार तथा सेवा क्षेत्रलाई सक्षम वनाउने उद्देश्य लिईएको छ।

• कृषि तथा पशुपालन क्षेत्रको उत्पादन र उत्पादकत्व बृद्धि गर्न कृषि तथा पशु विकास कार्यक्रम अन्तर्गत रु. 67 लाख 7 हजार विनियोजन गरेको छु।
• कृषि पकेट क्षेत्र घोषण गर्ने कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिई कृषिमूलक उत्पादन क्षेत्रमा "एक गाउं-एक पकेट कार्यक्रम" का लागि प्रत्येक वडामा रु. 10 (दश) लाख बजेट विनियोजन गरेको छु।
• खेतियोग्य जमिनमा बाह्रै महिना सिंचाई सुविधा पुर्याउने उद्देश्यका साथ सिंचाई आयोजनाहरूका लागि आवश्यक बजेट विनियोजन गरेको छु।
• वैदेशिक रोजगारीमा गएर फर्केका युवाहरूका लागि लक्षित गरी सुरक्षित आप्रवासन परियोजना अन्तर्गत रोजगार प्रबर्द्धन कार्यक्रमको लागि रू. 1 करोड 22 लाख विनियोजन गरेको छु।
• वडास्तरबाट छनौट भएका योजनाहरू संचालनका लागि वडास्तरीय आर्थिक विकास तर्फ रु. 1 करोड 67 लाख 89 हजार विनियोजन गरेको छु।

 

2) सामाजिक विकास

कोरोना भाईरसको संक्रमण न्यूनीकरण तथा रोकथामलाई उच्च प्राथमिकतामा राखिएको छ।कोरोना भाइरसका कारणले शिक्षा क्षेत्रमा उत्पन्न संकटलाई हल गर्न तथा विद्यालय तहका विद्यार्थीहरूको निरन्तर अध्ययन गर्ने बानीको विकास गर्न सूचना प्रविधि लगायत बैकल्पिक विधिबाट शिक्षण सिकाई गर्ने नीति लिईएको छ।नगरवासीलाई सर्वसुलभ स्वास्थ्य एवं पोषण, स्वच्छ पिउने पानी तथा सरसफाइको सुविधामा पहुँच बृद्धि गर्दै लाने उद्देश्य लिईएको छ।खेलकुदको विकास, युवा परिचालन एवं प्रवर्द्धन गर्दै लगिनेछ ।लैङ्गिक समानता, सामाजिक समावेशीकरण सुनिश्चित गरी समावेशी विकास गर्ने लक्ष्य लिईएको छ।

• शिक्षा क्षेत्रमा सबैको पहुंच पुर्याई शैक्षिक गुणस्तर सुधारको लागि शिक्षा क्षेत्रमा रु. 30 करोड 13 लाख 55 हजार विनियोजन गरेको छु।
• स्वास्थ्य सेवामा सबैको पहुंच पुर्याई स्वास्थ्य सेवाको स्तर बृद्धि गर्ने कार्यको लागि स्वास्थ्य तथा पोषण क्षेत्रमा रु. 5 करोड 77 लाख विनियोजन गरेको छु।
• 15 वटै वडामा चालु आ.व.बाट क्रमागतरुपमा सुरू भएको एक-एक वटा दुई कोठे विद्यालय भवन र तार घेराबारा सहितको संरचना निर्माण आयोजना सम्पन्न गर्न आवश्यक बजेट विनियोजन गरेको छु।
• महिला, किशोरी र बालबालिकामा हुने कुपोषणको अबस्थामा सुधार ल्याउने उद्देश्यले नेपाल सरकारबाट प्राप्त हुने बजेट र यस नगरपालिकाले छुट्याएको समपुरक रकम सहित प्राथमिकताका साथ बहुक्षेत्रीय पोषण योजना कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिने व्यवस्था मिलाएको छु ।
• महिलाहरुलाई आर्थिक, राजनीतिक र सामाजिक रुपमा सवल र सक्षम बनाउदै महिला शसक्तिकरण गर्ने कुरालाई ध्यानमा राखेर उपप्रमुख संग महिला कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिन आवश्यक बजेट विनियोजन गरेको छु ।
• जेष्ठ नागरीक, अपाङ्गता, एकल महिला र दलित वालवालिका लगायतका व्यक्तिहरुलाई सामाजिक सुरक्षा भत्ता प्रदान गर्न संघीय अनुदान अन्तर्गत आवश्यक बजेट विनियोजन गरेको छु ।
• वडास्तरबाट छनौट भएका योजनाहरू संचालनका लागि वडास्तरीय सामाजिक विकास तर्फ रु. 79 लाख 52 हजार 5 सय विनियोजन गरेको छु।

 

3) पूर्वाधार विकास

नगरपालिकाको केन्द्र र मध्यपहाडी लोकमार्गदेखि प्रत्येक वडा केन्द्र, माध्यामिक विद्यालय, स्वास्थ्य चौकी लगायतका सरकारी कार्यालयहरू, सामुदायिक भवनहरूसम्म बाह्रै महिना यातायात सञ्चालन हुने गरी सडकको पहुँच पुर्याउन सडक स्तरोन्नतीको कार्यलाई विशेष प्राथमिकता दिईनेछ। प्रत्येक वडामा स्वच्छ खानेपानी आपूर्ति तथा व्यवस्थापन गर्ने नीतिलाई उच्च प्राथमिकतामा राखिनेछ।

• विगत र चालु आवमा सुरु भएका आयोजनाहरू आगामी आवमा सम्पन्न गर्न तथा निरन्तरता दिनको लागि रु. 1 करोड विनियोजन गरेको छु।
• नगरपालिकाको प्रशासकीय भवनको ठेक्का प्रक्रिया अन्तिम चरणमा रहेका कारण संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयको समपूरक अनुदान समेत समावेश गरी आगामी वर्ष निर्माण सम्पन्न गर्ने गरी रु. 70 लाख बजेटको व्यवस्था गरेको छु।
• पुराना र अत्यन्तै जिर्ण अवस्थाका भवनहरू रहेका र भवनै नभएका 11 वडाहरूमा चालु आ.व.बाट क्रमागतरुपमा सुरू भएको 11 वटै प्रशासकीय भवनहरू निर्माण आयोजना सम्पन्न गर्न आवश्यक बजेट विनियोजन गरेको छु।
• बुईपाको यलम्बर पार्कमा विश्वकै सबैभन्दा अग्लो यलम्बरको मूर्ति निर्माण कार्यलाई निरन्तरता दिन, बगरे भञ्ज्याङमा वाटर पार्क निर्माणलाई निरन्तरता दिन र दिक्तेलको रत्नपार्कमा सपिङ कम्प्लेक्स निर्माण सुरु गर्नका लागि प्रदेश सरकारको समपूरक अनुदान समेत समावेश गरी आवश्यक बजेट विनियोजन गरेको छु।
• वडास्तरबाट छनौट भएका योजनाहरू संचालनका लागि वडास्तरीय पूर्वाधार विकास तर्फ रु. 1 करोड 40 लाख 42 हजार 5 सय विनियोजन गरेको छु।

 

4) बन-वाताबरण, विपद व्यवस्थापन तथा सरसफाई

• विपद व्यवस्थापनको लागि आवश्यक बजेट विनियोजन गरेको छु।
• फोहरमैलाको व्यवस्थित विसर्जनका साथै यस नगरलाई अर्गानिक नगर बनाउने उद्देश्य अनुसार थालिएको कम्पोष्ट प्लाऩ्टको उत्पादनलाई व्यवस्थित गर्नका लागि आवश्यक वजेट व्यवस्था गरेको छु ।
• नविकरणीय उर्जा प्रविधिहरू (लघु तथा साना जलविद्युत, सौर्य उर्जा, वायोग्यास, वायोमास उर्जाको उत्पादन र प्रयोग ) मार्फत उर्जा उत्पादन र प्रयोगको लागि रु. 8 लाख विनियोजन गरेको छु।
• वडास्तरबाट छनौट भएका योजनाहरू संचालनका लागि वडास्तरीय वन, वातावरण, विपद व्यवस्थापन तथा सरसफाई तर्फ आवश्यक बजेट विनियोजन गरेको छु।

     5) संस्थागत विकास, सेवा प्रवाह तथा सुशासन

• नगर कार्यपालिकाको कार्यालय तथा वडा कार्यालयहरूको संस्थागत सुधारको लागि आवश्यक वजेट विनियोजन गरेको छु ।
• राष्ट्रसेवक कर्मचारीहरूको क्षमता विकासको लागि केही बजेटको व्यवस्था गरेको छु।
• प्रविधिमैत्री विकासबाट सुशासन कायम गर्न आवश्यक बजेटको व्यवस्था गरेको छु।
• वडास्तरबाट छनौट भएका योजनाहरू संचालनका लागि वडास्तरीय संस्थागत विकास, सेवा प्रवाह तथा सुशासन तर्फ रु. 9 लाख 32 हजार 5 सय विनियोजन गरेको छु।

 

सभाध्यक्ष महोदय तथा सदस्यज्यूहरु,

प्रस्तुत बजेटको कार्यान्वयनबाट यस नगरपालिका भित्र सुशासनको अभिबृद्धि भई आर्थिक विकास, सामाजिक विकास तथा भौतिक पूर्वाधार विकासमा उल्लेखनीय प्रगति हुने विश्वास लिएको छु।

यो बजेट निर्माणको क्रममा अहोरात्र खटिई तथा प्रत्यक्ष-अप्रत्यक्ष रचनात्मक, सिर्जनात्मक सल्लाह सुझाव एवं प्रतिक्रिया दिई सहयोग गर्नुहुने नगरप्रमुख, प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत लगायत राष्ट्रसेवक कर्मचारीहरु, कार्यपालिकाका सदस्यज्यूहरु, सल्लाहकारज्यूहरू, विभिन्न विषयगत समितिका संयोजक तथा सदस्यज्यूहरु, राजनैतिक दल, राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय गैर सरकारी संस्था, सञ्चारकर्मी एवं समस्त नगरवासी महानुभावहरुमा हार्दिक धन्यवाद सहित कृतज्ञता ज्ञापन गर्दछु ।

अन्त्यमा, 'समाजवाद उन्मुख सभ्य र समृद्ध नगर' निर्माण गर्ने अभिभारा र कोभिड-19 ले सिर्जना गरेको चुनौतीहरू बीच आएको यस सम्मानित सभामा प्रस्तुत नीति, कार्यक्रम र बजेटको कार्यान्वयनमा पनि यहाँहरुको पूर्ण सहयोग प्राप्त हुने कुरामा विश्वास लिएको छु ।                                              धन्यवाद !